به گزارش چهار فصل [2] به نقل از خبرنگار شبکه اطلاع رسانی دانا [3]، در سال 76 و پس از پیروزی خاتمی در انتخابات، حزب مشارکت به مثابه یک حزب دولتی شکل گرفت که در واقع پایگاه حاکمان پیروز انتخابات و یا حزب حاکم تلقی می‌شدند. [2]

مبانی فکری و رفتار سیاسی مؤسسین این حزب را می‌توان در تأکید بیش از حد بر «جمهوریت» نظام و بی‌اعتمادی یا مخالفت شدید با «اسلامیت» تصریح شده در قانون اساسی خلاصه کرد، که این مخالفت و بی‌اعتنایی از طریق مخالفت با نهادهایی صورت می‌گرفت که سمبل بُعد اسلامیت نظام جمهوری اسلامی بودند؛ به همین دلیل اقدامات افراد مهم حزب مذکور به شدت از طرف مخالفان سرسخت خارجی جمهوری اسلامی مورد حمایت قرار می‌گرفت.

از سال 76 تا سال 79 و ترور سعید حجاریان مهمترین استراتژی حزب مشارکت استراتژی سیاسی «فشار از پایین» ، «چانه زنی از بالا» بود که در تمام مواضع، رویکردها و جهت‌گیری های این حزب نمایش داده می شد.

در این سالها تمام تمرکز حزب مشارکت بر ایجاد یک پایگاه مردمی قوی و حامی خاتمی بود و چانه زنی های زیادی در راستای تأیید صلاحیت عناصر سکولار و معاند در مجلس ششم توسط این حزب صورت گرفت.

به این ترتیب این حزب توانست بهترین نقش را در کلید خوردن مجلس ششم و ماجراهای جنجالی این مجلس ایفا کند؛ مجلسی که بیشترین هم‌صدایی با دشمنان نظام را داشت و در نهایت به تحصن مجلسی ها و قائله های پس از آن انجامید.

پس از بیرون آمدن جناح اصولگرایی از لاک دفاعی خود و مقابله با استراتژی های این حزب، همچنین امنیتی شدن این حزب در خصوص ورود جریان برانداز مستتر در این حزب، تحلیل‌های عباس عبدی به عنوان محور اصلی حرکت و برنامه ریزی این حزب قرار گرفت.

بیشتر تحلیل های عباس عبدی بر اساس نظریه  «فروپاشی » اجتماعی و از میان رفتن «اعتماداجتماعی » بود، استراتژی «خروج از حاکمیت » با اهدافی براندازنه همچون مشروعیت زدایی از حاکمیت با جدایی طیف دموکراتیک از بدنه حاکمیت و... اجرا شد و تا جایی پیش رفت که پیشنهاد استعفا به خاتمی داده شد و حتی پس از مقاومت خاتمی «تز عبور از خاتمی » مورد بررسی قرار گرفت.

اسامی بنیانگذاران حزب مشارکت در زیر آمده است:

١) محمدرضا خاتمی ( نماینده و نائب رییس دوره ششم مجلس شورای اسلامی)

٢) محسن امین زاده ( معاون وزارت امور خارجه)

٣) مصطفی تاج زاده ( معاون سیاسی و اجتماعی وزارت کشور)

۴) سعید حجاریان ( مشاور سیاسی رییس جمهور)

۵) هادی خانیکی ( معاون وزیر علوم و مشاور فرهنگی رییس جمهور)

۶) عباس عبدی ( مشاور رییس جمهور)

٧) سعید پور عزیزی ( مدیر مسئول روزنامه بهار)

٨) مرتضی حاجی ( وزیر تعاون)

٩) محمدرضا عارف ( وزیر پست و تلگراف و تلفن)

١٠) حبیب الله بی طرف ( وزیر نیرو در دوره دوم ریاست جمهوری خاتمی)

١١) نجف قلی حبیبی ( رییس دانشگاه علامه طباطبایی)

١٢) معصومه ابتکار ( معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست)

١٣) داوود کشاورزیان ( استاندار مازندران)

١۴) سید محمود میرلوحی ( استاندار آذربایجان غربی)

١۵) رجبعلی مزروعی ( مشاور فرهنگی رییس جمهور)

١۶) محسن میردامادی ( نماینده مجلس ششم و رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی)

١٧) علی شکوری راد ( نماینده مجلس ششم)

١٨) سید علی خاتمی ( رییس سازمان بازرسی ریاست جمهوری)

١٩) رحمان دادمان ( معاون وزیر راه و ترابری)

٢٠) احمد ستاری

انتهای پیام/گ