به گزارش پایگاه اطلاع رسانی چهارفصل؛ محمد مصدق، رهبر جنبش ملی کردن صنعت نفت ایران و رئیس دولت در سالهای 1330 تا 1332، در چهاردهم اسفند 1345 در بیمارستان نجمیه تهران ( خیابان حافظ ) درگذشت. وی بعد از سقوط دولتش به زندان افتاد و پس از تحمل دوران زندان تا پایان عمر در روستای احمد آباد ساوجبلاغ (نزدیک کرج) به صورت غیر قانونی در تبعید و حصر قرار داشت.

در روزهای واپسین عمر که شدیدا بیمار بود اجازه داده شده بود به تهران و به بیمارستانی که فرزندش در آن طبابت می کرد منتقل شود. جز برای اعضای فامیل وی در اینجا همه ممنوع الملاقات بود و روزنامه نگاران حتی اجازه نزدیک شدن به ساختمان بیمارستان را نداشتند و شبانه روز درخودروهای خود مقابل ساختمان «پارک هتل» نشسته و گوش بزنگ خبر از داخل بیمارستان بودند.

پس از فوت مصدق دولت وقت یک اطلاعیه چند سطری بسیار کوتاه دراین زمینه به روزنامه ها داد و از آنجا که از مرده مصدق هم می ترسید اجازه برگزاری محلس ترحیم عمومی نداد چون گروهی از مردم تهدید کرده بودند که با پوشیدن لیاس مشکی و یا گفتن تسلیت به یکدیگر با صدای نسبتا بلند ماتم خواهند گرفت.

به همین دلیل برای آگاه شدن از وضعیت سیاسی مصدق و نحوه برخورد آن با کشورهای سلطه  پایگاه تحلیلی و خبری چهارفصل مصاحبه تفصیلی با عباس سلیمی مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران داده است تا این موضوع را از زوایای مختلف به تفسیر نشیند.

مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران به چهارفصل گفت: محمد مصدق یکی از شخصیت هایی است که درباره آن بحث های متعددی بیان می شود، برخی وی را احساسی و افراطی توصیف می کنند و بعضی هم وی را کاملا منفی قلمداد می نمایند.

عباس سلیمی نمین بیان کرد: مصدق هم دارای خدمات بود و هم اینکه ضعف هایی در کارنامه خود داشت. بیشتر مفسران خیلی اعتقاد ندارند که مصدق تمام تلاش خود را برای جامعه بکار گرفته باشد. مصدق در طرح ملی شدن صنعت نفت تعهدهایی که به ملت ایران داده بود را عملی کرد و حتی پیشنهادهای آمریکا را در این مورد را نپذیرفت و برخلاف بعضی ها که می گویند با آمریکا در تعامل بوده است در قضیه ملی شدن صنعت نفت بر سینه آمریکایی ها دست رد زد.

وی افزود: باید بگوییم در رابطه با ملی شدن صنعت نفت در خود دولت وقت که باید همان اتحاد صورت می گرفت مصدق دارای ضعف هایی بود که باید این ضعف ها را دید، نه به این دلیل که باید این ضعف ها را در جهت محکوم کردن وی بکار ببریم بلکه به خاطر اینکه نتوانست زمینه ظهور نهضت مردمی انقلاب اسلامی ایران را در این زمان برای رهایی از سلطه بیگانگان فراهم بیاورد.

مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران اظهار نمود: روایات متععدی از امام راحل در مورد مصدق داریم که بعضی از این روایات بر می گردد به گفتار امام که بعضی جریانات سیاسی می خواستند مصدق را در برابر پدیده انقلاب اسلامی قرار بدهند. شاید بهترین روایت را باید به سخنان حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی ایران اشاره نماییم که در سال 1364 در نماز جمعه تهران در زمانی که رئیس جمهور ایران بودند ایراد فرمودند.

 سلیمی نمین گفت: گفتار نغز رهبر انقلاب با روایات حضرت امام خمینی(ره) کاملا همگون و همراه بود. رهبر انقلاب اسلامی در این ایراد سخنرانی مصدق را به عنوان فردی تلقی فرمودند که تلاش می کرد به جامعه خدمت نماید ولی این ایثار و فداکاری شان متناسب با جایگاه اشرافی گری شان نبود.

این پزوهشگر تاریخی می افزاید: رهبر انقلاب اسلامی  در کل مصدق را فردی تلقی فرمودند که قصد خدمت به مردم را داشت هرچند در جایگاه خانوادگی که قرار داشت دچار ضعف هایی بود. حضرت امام خمینی رحمت الله علیه هم در مورد اشرافی گری مصدق نه چیزی را تایید کردند و نه موردی را هم رد نمودند.

در یک جمع بندی می توان گفت "ناسیونالیسم مصدقی" باتکیه بر "آزادی غربی" و "مردم گرایی غربی" و "باستان گرایی" و کنار زدن "اسلام و انگیزه های دینی" تلاش کرد تا ایران را از جهان اسلام جدا کرده و به سوی فرهنگ جهان وطنی غربی سوق دهد.

یکی از مهمترین عوامل شکست مصدق تمسک او به این شعارهای غربی  و انگیزه های بی ریشه و جدا از باورهای مردم بود. ما در طول تاریخ دیده ایم آنهایی هم که خودمان یادمان هست مثل قضیه نفت چون اسلامی نبوده، ملی تنها بود و به اسلام کار نداشتند از این جهت نتوانسته کاری انجام بدهند، کارهای نصفه کاره ای هم که انجام داده اند بعدش از آنها پس گرفته شد.

انتهای پیام /