به گزارش  پایگاه خبری تحلیلی چهارفصل، رود بشار از کوههای سپیدان در استان فارس و "تنگ سرخ" در شهرستان‌ بویراحمد سرچشمه می گیرد و با پیوستن رودخانه های دیگر به آن، در طول مسیر۱۲۰کیلومتری خود رودخانه کارون را تشکیل می دهد و به خلیج نیلگون فارس می ریزد.

این رود که در مسیر خود همسایه ۳۰۰ روستا و آبادی است و نان و آب بر سر سفره این همسایگانش می گذارد، طی ۳۰سال گذشته آنچنان مورد تجاوز واحدهای تولید شن و ماسه قرار گرفته و لودرها و بولدوزرها شب و روز و وقت و بی وقت بر پیکر نحیفش زخم زده اند و پسماندهای شهرها و روستاها در آن ریخته شده که از آن رود سرزنده و زندگی بخش جز پیکری بی جان باقی نمانده است.

تغییر مرفولوژی، اکولوژی، پایین افتادن کف بستر رودخانه و تخریب محیط زیست آن و مرگ تدریجی موجودات زنده و آبزیان رودخانه در دو دهه اخیر خود حکایت دیگری از این بحران است.

بحرانی که نه تنها محیط زیست و اکوسیستم رودخانه را تهدید کرده بلکه تاسیسات و ابنیه کنار این رودخانه را از جمله خط لوله انتقال گاز کشور و شبکه توزیع آب شهر یاسوج و پلهای این شهر را با خطر تخریب مواجه کرده و هر آن احتمال سقوط این پلها وجود دارد و این در حالی است که تنها مقاوم سازی یکی از این پلها چهار میلیارد تومان برآورد شده است.

رودخانه به آرسنیک، مولیبدن و اسکاندیوم آلوده است

اما بر اساس جدید ترین بررسی های کارشناسان، فعالیت واحدهای تولید شن و ماسه رودخانه ای در کنار این رود موجب ایجاد آلودگی های دیگری نیز شده است که محیط زیست انسانی و طبیعی در کنار این رودخانه را نیز تهدید کرده است.

محققان و کارشناسان مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور تحقیقاتی در خصوص آلودگیهای رودخانه بشار و نقش آن در انتقال آلودگیها انجام داده اند و دریافته اند که رودخانه به عناصر سمی آرسنیک، مولیبدن و اسکاندیوم آلوده است

.

مدیر مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور پیرامون پروژه زمين شناسي زيست محيطي ياسوج به خبرنگار مهر در شیراز گفته است: در این تحقیق پس از شبکه ­بندی و تعیین نقاط نمونه برداری، با استفاده از تصاویر ماهواره ­ای، نقشه ­های زمین­ شناسی و توپوگرافی، تعداد ۳۶ نمونه از عمق اول خاک شهری و ۳۶ نمونه از عمق دوم آن جهت تمایز بین منشأ انسانی و زمین­ زاد برداشت شد.

 طهمورث یوسفی با بیان اینکه به منظور تعیین آلودگی در نقاط دیگر محدوده یاسوج، تعداد نمونه از خاک­های کشاورزی و ۱۴ نمونه از خاک­های مجاور کارخانه­ های شهر یاسوج برداشت شد، اظهار داشت: برای تعیین نقش رودخانه بشار در انتقال آلودگی، ۱۷ نمونه از رسوب این رودخانه برداشت شد. مقایسه مقادیر آنالیز شیمیایی عناصر با مقادیر استاندارد بین المللی نشان دهنده آلودگی با منشا انسانی در یاسوج دارد، اين آلودگيها در خاک­های کشاورزی، رسوب رودخانه­ ها و خاک مجاور کارخانه ­های شهر یاسوج بدست آمده که از این میان مقدار آلودگی در خاک­های مجاور با کارخانه ­ها بالاتر است.

وی گفت: از میان آلودگی­های ذکر شده، آلودگی رودخانه بشار به عناصر آرسنیک، مولیبدن و اسکاندیوم است، آلودگی سرب در خاکهای مجاور پمب بنزین­های شهر گزارش شده، آلودگی تیتانیوم و روی در خاک محل دفن زباله شهر، آلودگی مس و روی در کارخانجاتی همانند بتن زنی و آلودگی فلزات کادمیوم، سرب و اسکاندیوم در زمینهای کشاورزی کاملاً مشهود است.

عزم مسئولین برای نجات بشار جدی است

بشار اگر چه به روزهای جوانی اش برنخواهد گشت و سالها طول می کشد تا زخمهایش ترمیم شوند اما عزم مسئولین برای نجات بشار جدی است.

سال گذشته بود که پنج واحد تولید شن و ماسه در حاشیه این رودخانه و در بین دو پل بشار و مختار تعطیل شدند و دستور جمع آوری تجهیزات آنها صادر شد.

دیگر واحدهای پایین تر از پل مختار نیز تنها ۹ ماه دیگر فرصت دارند دپوهای خود را مصرف کرده و از کنار این رودخانه انتقال یابند.

عصر روز گذشته استاندار کهگیلویه و بویراحمد به همراه جمعی از مدیران اجرایی بار دیگر از این رودخانه و واحدهای شن و ماسه رودخانه ای پایینتر از پل مختار بازدید کرد تا پروسه نجات رود بشار با جدیت ادامه یابد.

آنچه در این بازدید دیده شد تصرف بستر و حریم رودخانه توسط این واحدها و ادامه آلودگی ها توسط برخی دیگر از این واحدها بود که استاندار استان دستوراتی برای برخورد با این واحدهای آلاینده صادر کرد.

اشتباهات گذشتگان باید جبران شود

استاندار کهگیلویه و بویراحمد در این خصوص می گوید: حضور این کارخانه ها در حاشیه رود بشار به ضرر این رود است و عزم و تصمیم مسئولان جابجایی این واحدها از کنار این رودخانه است.

سید موسی خادمی بشار را متعلق به نسل های آینده می داند و می افزاید: این رود سرمایه ای بزرگ برای شهر یاسوج و استان کهگیلویه و بویراحمد است و نقش مهمی در آبادانی این شهر و استان دارد.

وی بیان می کند: این واحدهای تولید شن و ماسه از سالها پیش در کنار این رودخانه ایجاد شده و طی این سالها ضربه خیلی زیادی به محیط زیست و اکوسیستم این رودخانه وارد کرده اند.

خادمی اظهار می دارد: دولتها در گذشته با دادن مجوز به این واحدها برای فعالیت در کنار رود بشار مرتکب اشتباه شدند و اکنون همانگونه که در خصوص دریاچه ارومیه نیز این اتفاق افتاد، باید اشتباهات گذشته جبران شود.

۹ ماه دیگر برای نجات کامل بشار باقی است

استاندار استان تاکید می کند: تصمیم جدی مسئولین استان پاکسازی حاشیه رودخانه بشار از صنایع آلاینده است تا بتوان در کنار این رودخانه و با حفظ محیط زیست آن، صنعت گردشگری را رونق داد.

وی با بیان اینکه در کنار این به بازار شن و ماسه و حمایت از سرمایه گذران این واحدها نیز توجه شده است، می گوید: طبق فرآیندی که درسال گذشته طراحی شد، تمام واحدهای تولیدی بین دو پل مختار و بشار تعطیل شدند و هرگونه فعالیت در این محدوده غیر قانونی است.

خادمی می افزاید: با این حال صاحبان این واحدها می توانند با تغییر کاربری مکان این کارخانه ها، کاربری های متناسب با طرح ساماندهی رود بشار ایجاد کنند.

استاندار استان ادامه می دهد: به واحدهای پایینتر از پل بشار که شرایطی از جمله عدم آلودگی محیط زیست، داشتن مجوزهای لازم، قرار نداشتن در بستر رودخانه، داشتن معدن کوهی و ... دارند، حداکثر دو سال فرصت داده شده که تغییر وضعیت بدهند و از این فرصت تنها ۹ ماه باقی مانده است.

وی تاکید می کند: در پایان مهلت ۹ماهه هیچ واحد تولید شن و ماسه ای در کنار این رودخانه فعالیت نخواهد کرد.

جانمایی شن و ماسه های کوهی هم بدون مطالعه بود

خادمی همچنین به برخی تصمیمات اشتباه و بدون مطالعه در جانمایی برای ایجاد واحدهای تولید شن و ماسه کوهی اشاره می کند و می گوید: شن و ماسه های کوهی هم یکی دیگر از استعدادهای طبیعی استان را که جنگل است، از بین می برد.

وی با بیان اینکه واحدهای تولید شن و ماسه رودخانه ای و کوهی هر دو به محیط زیست استان ضربه می زنند، می افزاید: ارزشی ندارد که آنچه سرمایه همه مردم و متعلق به نسل آینده است از بین برود.

خادمی از مطالعه برای جانمایی واحدهای تولید شن و ماسه خبر می دهد و بیان می کند: برای حفظ رودخانه و جنگل، طرح جامعه شن و ماسه استان در دست تدوین است.

این روزها و با سرد شدن هوا در نیمه کره شمالی جهان، پرندگان سیبری به جنوب کوچ کرده و بسیاری از آنها میهمان رود بشار شده اند. حضور این پرندگان که مدتی از آنها خبری نبود در کنار این رود زیبا نوید بخش روزهای خوبی برای بشار است.

اما مردم طبیعت دوست این استان هم چشم به همت مسئولین دارند تا با دست تدبیر، در کنار توسعه پایدار استان از محیط زیست و منابع طبیعی کم نظیر و زیبای کهگیلویه و بویراحمد صیانت کنند.

منبع:مهر

انتهای پیام/گ