به گزارش چهارفصل ،عبدالمجید شیخی استاد اقتصاد دانشگاه و کارشناس برجسته مسائل اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا در خصوص میزان اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی از زمان ابلاغ توسط مقام معظم رهبری، اظهار داشت: انتظار اینست که این سیاست ها با سرعت و دقت لازم عملیاتی شود و البته در کنار این هم باید به دولت مردان و قوای دخیل دیگر در این امر، حدود چند ماهی مجال داد تا دید چه اقداماتی در راستای این ابلاغیه انجام گرفته است.
** نبود عزم جدی در موضوع اجرای اقتصاد مقاومتی
وی افزود: اما به طور کلی اگر نگاهی به یک سال گذشته داشته باشیم، شواهد نشان میدهد که عزم جدی در راستای اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در دستگاه های دولتی وجود ندارد و بندهای این ابلاغیه آنطور که باید ملکه ذهن برنامه ریزان اقتصادی نیست. گرچه اظهار میکنند که به دنبال اجرای اصول اقتصاد مقاومتی هستند ولی تا کنون اقدام موثری دیده نشده است.
** تعارض بندهای لایحه خروج غیر تورمی از رکود دولت با مبانی اقتصاد مقاومتی
این استاد دانشگاه با اشاره به لایحه خروج غیر تورمی از رکود که توسط دولت تدوین و به مجلس شورای اسلامی ارسال شده، تصریح کرد: متاسفانه حتی در برخی از بندهای این لایحه بندهایی مغایر و در تضاد با اصول و مبانی اقتصاد مقاومتی به چشم میخورد. بعضی از این مواد در جاهایی دست خود دولت مردان را میبندد و نقش مدیریت اقتصادی دولت را محدود میکند. به عنوان مثال در موادی از این لایحه این گونه تصور شده که به تولید امتیاز میدهند اما با اجرای این بند عملا حوزه دلالی تقویت میشود.
** امتیازاتی به نام تولید کنندگان و به کام دلالان
شیخی اضافه کرد: مواردی از این لایحه نیز به زعم نگارندگان امتیازاتی به بخش صادرات داده ، در حالی که در مقام عمل، تنها صادر کننده ای که هیچ نقشی در تولید ندارد، از این امتیازات بهرهمند میشود. انتظار میرود امتیازات به تولید کننده ای که محصولاتش را صادر میکند داده شود و نه به بخش واسطه گر و صادر کننده ای که تولیدی ندارد.در واقع باید گفت این هم از جنس امتیازات به بخش دلالی است که همانند هیولایی بر تارو پود اقتصاد چنبره زده وجالب اینکه بدون قید و محدودیت زمانی این امتیازات فرار مالیاتی بخش دلالی را نیز به همراه دارد .
این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه، بیان داشت: لایحه دولت بنام «رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور» به مجلس داده شده است. که ترجمان همان راهکارهای مشاور رئیس جمهور در قالب خروج غیر تورمی از رکود است. بسیاری از بندهای این لایحه به صورت جدی حجم بازار مجازی و پولی را بزرگتر کرده و افزایش میدهد و هیچ تاثیری هم در بالنده کردن بخش حقیقی اقتصاد ندارد.
**حباب شدن، دلالی و تورم بخش مجازی بزرگترین مشکل اقتصاد کشور
شیخی افزود: حباب شدن و تورم بخش مجازی اقتصاد بزرگترین مشکل ما است که شامل بازارهای ثانویه مالی،بازار پولی و دلالی استو بایستی فعالیت های دلالی را کم کنیم. در بخش دیگری از مواد این لایحه در خصوص تزریق بیشتر نقدینگی در تولید صحبت میشود ولی متوجه نیستند که این حجم نقدینگی( که به قول دولتی ها افزایش داشته) کجا منحرف شده که بازهم هم میخواهند جریان این تزریق را در وضعیت فعلی بیشتر منحرف نمایند. این تناقض را نمی دانیم چگونه بپذیریم.که میگویند بخش تولید دچار مشکل مالی و کمبود نقدینگی است و از طرفی هم ادعا میشود که نقدینگی بالاست و باید کاسته شود. اگر نقدینگی زیاد است باید گشت و پیدا کرد که پول ها به کجا رفته و نقدینگی در کجا انباشته شده است.آیا چیزی غیر از این است که نقدینگی درسیطره بخش دلالی است.
** پیشنهادات دولت در حوزه مسکن فقط نقدینگی را افزایش می دهد
وی در بخش دیگری از سخنانش در خصوص بخش مسکن و تناقات در تحلیل اولیه و بسته ابلاغی دولت اظهار کرد: دولت مدعی است مسکن، بخش پیش قراول خواهد بود و اگر بخش مسکن را تقویت کنیم، بخش های وابسته، پسین و پیشین حوزه مسکن هم فعال می شوند ولی عملا خودشان یک پیشنهاد نقیضی مثل تشکیل صندوق پس انداز مسکن ارائه میدهند. دولت با این پیشنهاد نقدینگی را به بخش تقاضای مسکن تزریق میکند و فعالیت های دلالی با این اقدام تقویت خواهد شد.و عملاً این تزریق نقدینگی سبب رشد وجولان بیشتر دللای در بخش مسکن می شود و اگر هم تولید مسکن اندکی تحرک یابد با قیمت بسیار بالایی به دست مصرف کننده می رسد و محرومین از این طرح هیچ ثمره ای نخواهند داشت.
این کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: در اینجا یک سوال مطرح میشود که مشکل مسکن مهر چه بود که پول در بخش تولید مسکن(عرضه) تزریق میشد و اقشار مستضعف و کم درآمد جامعه را خانه دار میکرد؟ اگر افزایش نقدینگی در آن جا بد بود چرا در طرح دولت فعلی خوب جلوه داده میشود؟ این اقدامات با اجرای اصول اقتصاد مقاومتی و سیاست های مربوط به آن همخوانی ندارند و لذا دولت باید یک تجدیدنظر جدی کند.
** نقش کم رنگ دولت در تنظیم بازار/ نوسان در برخی بازارها هنوز ادامه داد
شیخی با اشاره به اینکه یکی از رویکرد های اصلی اقتصاد مقاومتی حذف تلاطم ها در بازار است، گفت: با وجود این که دولت تلاش کرده آرامش نسبی بر جامعه حاکم کند، اما متاسفانه دولت هیچ برنامه منسجمی برای تنظیم بازار به عنوان یک وظیفه اصلی خود ندارد. هنوز در بسیاری از بازارها تلاطم و نوسان حاکم است و جای خالی یک هدایت گر احساس میشود.
** لزوم بهره گیری از اقتصاد دانان معتقد به کارایی اقتصاد مقاومتی
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به نقش دولت و مجلس در اجرای این سیاست های مد نظر رهبر معظم انقلاب اظهار داشت: دولت تا کنون در طرح هایی که ارائه کرده ندیدیم که یک نقش تنظیم بازار برای خودش تعریف کرده باشد. مجلس نیز یک قوه قانون گذار است و باید نقش خودش را بیشتر از گذشته فعال تر کند. بدنه کارشناسی مجلس مقداری ضعیف است و از اقتصاد دانان خودباور به کارایی مبانی اقتصاد اسلامی استفاده نمی کند.
** انتقاد از تک محصولی بودن اقتصاد و وابستگی به نفت
این کارشناس مسائل اقتصادی در بخش دیگری از سخنانش در رابطه با وابستگی اقتصاد به فروش نفت و راهکارهای خروج از این وضعیت، خاطرنشان کرد: گرچه در بخش نفت،صادرات نفت خام نسبت به دوره قبل فعال تر شده است، ولی نباید از فروش نفت به عنوان اولین راه استفاده کرد.
شیخی یاد آور شد: ما در یک مقطعی در دولت قبل توانستیم استعداد تولید بنزین را با یک پاتک سریع در داخل ایجاد کنیم. چه مشکلی وجود دارد که دولت دوباره تن به واردات بنزین داده است؟نفت بلای اقتصاد نیست بلکه نعمت بزرگی است که ما قدر آن را نمی دانیم. برای اینکه اقتصاد تک محصولی و تحریم ها را دور بزنیم باید بدانیم که نفت بلای جان اقتصاد نیست و ما نتوانستیم از آن خوب استفاده کنیم. ما استعداد فراوانی داریم برای ایجاد ارزش افزوده بیشتر و بیشتر با وجود ثروت خدادادی و نعمت بزرگی مثل نفت و گاز.
** دو راهکار برای خروج از اقتصاد وابسته به نفت/دولت اقتصاد و صادرات را شوخی گرفته
وی در ادامه با اشاره به اینکه دو راه کار برای خروج از اقتصاد تک محصولی وجود دارد، اضافه کرد: راه کار اول اینست که ما باید مواد فرآوری شده نفت را صادر کرده و از آن درآمد کسب کنیم که با ارزش افزوده تولید شده در داخل اشتغال و صنعت پویا میشود. راه کار دوم اینست که باید هر چه سریعتر مبادلاتمان را از منطقه دلار و یورو خارج کنیم و به سمت مبادلات پولی دوجانبه و چند جانبه روی بیاوریم. حتی کشورهای دوست غربیها نیز مشتاق تجارت با ما آن هم با پول داخلی از طریق تهاتر هستند.
شیخی گفت: دولت گویی با بخش اقتصاد و صادرات شوخی اش گرفته و چشم به استمالت از غربی ها و رفع تحریم ها دوخته است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ما در بسته های اقتصادی دولت هیچ کدام از این سیاست ها را ندیدیم و به نظر میآید یا افراد تنظیم کننده این برنامه ها ولابحه ها سواد و اطلاعات کافی ندارند وبه نظریه های منسوخ شده اقتصاد سنتی پایبندند و یا از روی عمد و غرض چنین طرح هایی را ارائه میدهند.
انتهای پیام/گ
نظرات کاربران