یوکیا آمانو در هفتادمین نشست عادی مجمع عمومی سازمان ملل متحد درباره دسترسی های بازرسان آژانس به اماکن ، تاسیسات و اطلاعات سری ایران گفت: ایران اضافه بر «توافق پادمانی» با آژانس، پروتکل الحاقی را هم اجرا خواهد کرد. این، ابزاری قوی برای راستی‌آزمایی است که به آژانس دسترسی‌های بیشتری به اطلاعات و اماکن ایران می‌دهد.

 

 

تاکید آمانو بر موافقت دولت با بازرسی ها فراپروتکلی در حالی است که پیش از این مقامات دولتی در واکنش به منتقدان ، چنین نظارت هایی را کاملا تکذیب می کردند و ادعا داشتند بازرسی های آژانس مدیریت شده خواهد بود. حتی عباس عراقچی در واکنش به نقل قول یکی از نمایندگان مجلس مبنی بر پذیرش بازرسی های فراپروتکلی از سوی ایران ، منتقدان و رسانه های خبری منتشر کننده این اظهارنظر را به «خدا واگذار کرده بود».

 

رسانه های وابسته به دولت نیز که در جریان مذاکرات هسته ای و پس از آن کاملا در جهت سیاست های تیم مذاکره کننده هسته ای بودند هرگونه نقد و انتقاد را برنتابیده و سعی در توجیه نقدهای کارشناسان برمی آمدند.

 

به عنوان مثال روزنامه شهروند ۲۵ خرداد سال جاری در گزارشی نوشت:  « بازرسی‌های ویژه آژانس و یا آنچه برخی از رسانه‌های داخلی از آن تحت عنوان نظارت‌های فراپادمانی یاد می‌کنند این روزها به یکی از مواضع منتقدان تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای تبدیل شده است. از سویی اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای معتقدند چنین دسترسی‌هایی هرگز به آژانس داده نشده و در مذاکرات و تعهدات طرف ایرانی نیز چنین موضوعی ذکر نشده است  ....»

 

اما رجانیوز پس از انتشار متن توافق لوزان در گزارش های متعدد به نادیده گرفته شدن خطوط قرمز نظام و همچنین پذیرش نظارت های فراتر از پروتکل به مقامات دولتی و نمایندگان مجلس هشدار داده بود.

رجانیوز، ۵ خرداد ماه سال جاری در گزارشی با عنوان  « فاجعه ای هولناکتر از پروتکل؛ موافقت تیم ایرانی با بازرسی های فراتر از پروتکل » نوشته بود: 

 

 

برخی زوایا و ابعاد برجام در حالی پس از ۴ ماه منتشر می شود که مقامات دولتی در این مدت نسبت به نقاط ضعف عدیده و خطرناک برجام سکوت کرده و حتی آن را (احتمالا به علت فهم بد برجام) به گونه ای دیگر و به عنوان امتیاز کسب شده از سوی ایران تفسیر می کردند؛ مانند نابودی راکتور اراک به بهانه آنچه که نوسازی راکتور توسط آمریکا و چین خوانده می شد و یا  موضوع بازرسی های فراتر از پروتکل که حتی بعد از برجام تیم ایرانی آن را تکذیب می کرد. 

 

پیش از این نیز رجانیوز درباره نابودی راکتور آب سنگین اراک، نابودی ذخایر اورانیوم، برچیده شدن هزاران دستگاه سانترفیوژ، باقی ماندن بدنه اصلی تحریم ها، منوط شدن رفع تحریم ها به راستی آزمایی آژانس و .... هشدار داده بود که تمامی این موارد از سوی تیم مذاکره کننده هسته ای تکذیب شده بود. با این حال آنچه در آستانه گزارش آمانو درباره PMD اهمیت مضاعف پیدا کرده، مختومه شدن یا نشدن این موضوع از سوی آژانس است. مقامات دولتی که ادعا می کنند گزارش آمانو سبب می شود شورای حکام موضوع PMD  را به صورت رسمی مختومه اعلام کند و در صورتی که این اتفاق نیافتد برجام کان لم یکن تلقی می شود، آیا پس از ارائه گزارش آمانو نیز چنین موضعی را اتخاذ می کنند؟ 

 

رجانیوز