به گزارش پایگاه اطلاع رسانی چهارفصل؛ هم زمان با فرار محمدرضاه شاه پهلوی در 26 دیماه 57 از ایران، پایگاه خبری چهارفصل با انجام یک مصاحبه تفصیلی با مدیر دفتر مطالعات تاریخی ایران این موضوع را از زوایای مختلف مورد نقد و بررسی قرار داده است.

سلیمی نمین به چهارفصل گفت: در ارتباط با بحث فرار محمدرضاه پهلوی چند مسئله را باید مورد توجه قرار داد، یکی از خصوصیات فردی خود محمدرضاه پهلوی اینکه به شدت آدم ترسویی بود و در تاریخ ایران همواره او در رویارویی با مسائل مهم همیشه صحنه را ترک می کرد.

مدیر دفتر مطالعات تاریخ ایران افزود:  شاه پهلوی در برابر قرار گرفتن مسائل دشوار قدرت برخورد جدی را برای موارد بوجود آمده در سطح کشور را در وجود خود احساس نمی کرد. شاه عمدتا در پی این بود که آمریکاییها مسائل سیاسی کشور را حل و فصل کنند و او بعد از حل مسائل دوباره به صحنه برگردد.

وی ادامه داد: به عنوان مثال در بحث صنعت ملی شدن نفت وقتی او شرایط را نتوانست مدیریت کند ترجیح داد که از صحنه خارج شود تا آمریکاییها و انگلیسی ها نهضت مردمی را سرکوب کنند و او بعد از سرکوب نهضت مردمی به صحنه برگردد. اتفاقات ذکر شده در دهه سی بود و در دهه بیست هم این روحیات ترسو بودن و عدم توان مقابله با مسائل سیاسی کشور را با خودش داشت.

سلیمی نمین گفت: وقتی نهضت سراسری ملت ایران به اوج خود رسید محمدرضا پهلوی با تمام توان تلاش کرد که این نهضت را سرکوب کند و با کشتار بتواند مردم را از صحنه بیرون نماید اما این کشتار نتوانست ارمغانی را در این راه نصیب او بنماید و دستاوردی در این زمینه با زد و خورد نتوانست کسب کند.

این تاریخ نویس بیان کرد: محمدرضاشاه در این مقوله احساس کرد دچار یک سری مشکلات جدی می شود که این نهضت رو به گسترش است و وی در ارتباط با کشتن مردم احتمال دارد که دچار سردرگمی گردد و مردم به یکباره به کاخ او حمله بکنند و ازاین که به احتمال زیاد در این راه برگزیده به مشکل برخورد به شدت می ترسید.

 مدیر دفتر مطالعات تاریخ ایران افزود:  شاه وقتی جریان میلیونی مردم را در صحنه مقاومت را از طریق هوایی رصد می کرد از این جهت بر نگرانی بیش از پیش او افزوده می شد. شاه به این فکر افتاد که توان مقابله با نهضت مردمی را ندارد و چاره را در این دید که از کشور خارج شود آمریکاییها کودتا کنند و بعد از برقراری آرامش مجددا به ایران برگردد.

سلیمی نمین اشاره کرد: نزدیکان وی در این زمینه به او می گفتند که اگر از ایران خارج شوی و از آنجایی که تمام امور را ائم از ارتش و دیگر دستگاهها مربوط به خودت است در این صورت با رفتنت همه  امور از هم خواهد پاشید. از سفرای آمریکا و انگلیس گرفته تا بسیاری از امرای ارتش به او توصیه می کردند که هرگز شاه از ایران خارج نشود و حتی اگر زیاد از قضیه قیام مردمی ایران در هراس است برود در جزیره ای سکنی گزیند تا اوضاع آرام گردد.

وی بیان نمود: شاه چون شیوه های مختلفی را برای کشتار مردم در پیش گرفته بود از سیل خروشان مردم یبسیار می ترسید و در برابر این همه کشتار نتیجه ای بدست نیاورد. در بحث گسترده قیام های مردمی وقتی شاه به این مهم دست یافت که ارتش بخصوص نیروهای وظیفه بسوی مردم شلیک نمی کنند بیشتر هراسان و دچار دلهره شد و شاه در این راه از طریق ساواک بسیاری از ارتشی ها را دستگیر و به جوخه مرگ کشانید تا با این راه احساسات ارتش را جریحه دار کنند و مردم را در خیابانها قتل و عام کنند که در این نیت هم برای آنها نتیجه ای نبخشید.

مدیر دفتر مطالعات تاریخ ایران در ادامه گفت: بنابراین شاه یک راه بیشتر پیش روی خود نمی دید که از ایران فرار کند و به جایی برود که امن باشد و نظر داشت بعد از اینکه موارد بوجود آمده از طریق آمریکایی ها و انگلیسی ها حل و فصل شد و از طریق کودتا قیام مردمی سرکوب گردید و زمینه برای وی مساعد شد دوباره به صحنه برگردد.

سلیمی نمین افزود: علت اصلی فرار شاه معدوم یکی اینکه خود محمدرضا پهلوی از لحاظ روحی ترسو بود و علت اصلی دیگر آن اینکه قیام سراسری ملت ایران مردمی بود و شاه نتوانسته بود این قیام مردمی را به همراهی ارتش سرکوب نماید، چون بدنه اصلی ارتش مردمی بود و در طول زمان این بدنه از راس حکومت ستمشاهی جدا شد و بعد از قیام مردم حرف شنوی  را از طریق حکومت باز پس گرفتند و دستورات فرماندهان ارتش را گوش نمی دادند.

وی در پایان به این پایگاه خبری گفت: یک فضای بهم ریخته ای در شاکله ارتش بوجود آمده بود که این هم به سهم عظیم خودش برای شاه به شدت نگران کننده بود چون تمام نقطه اتکای شاه بعد از آمریکاییها و انگلیسی ها به ارتش بود. ارتش با تدبیر و رهبری امام راحل(ره) که قیام مسلحانه را نپذیرفتند و طبیعتا دست به سلاح نبردند و خودشان را جزیی از همین مردم می دانستند که در ادامه قیام مردمی به صحنه آمدند و همراه با نهضت مردمی زمینه فرا شاه معدوم و ترسو را که برای فرار کردن روز شماری می کرد فراهم ساختند.

انتهای پیام /