به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «چهارفصل» افزایش سلاح‌های غیرمجاز در دست افراد عادی، به یکی از نگرانی‌های جدی امنیت عمومی در بسیاری از جوامع تبدیل شده است. این پدیده، نه‌تنها آرامش و احساس امنیت شهروندان را خدشه‌دار می‌کند، بلکه بسترساز جرائم سنگین‌تر، درگیری‌های قومی و محلی، و تهدیدی برای حاکمیت قانون است. برخورد قاطع و هوشمندانه با این معضل، امروزه به یک «ضرورت» غیرقابل‌انکار تبدیل شده است.

چرا سلاح غیرمجاز یک تهدید جدی است؟

تضعیف امنیت عمومی و احساس آرامش شهروندان باوجود سلاح گرم، به‌ویژه در درگیری‌های روزمره، می‌تواند در کسری از ثانیه به فاجعه‌ای جبران‌ناپذیر منجر شود.

تسهیل و تشدید جرائم و استفاده سارقان مسلح، قاچاقچیان و اشرار با دردست‌داشتن سلاح غیرمجاز، جسارت و توانایی بیشتری برای ارتکاب جرائم سازمان‌یافته پیدا می‌کنند.

دامن‌زدن به درگیری‌های قومی و محلی؛ باید بدانیم که در نزاع‌های سنتی، وجود سلاح‌های غیرمجاز، این درگیری‌ها را به جنگ‌های خونین و کشنده تبدیل می‌کند که کنترل آن برای نیروهای امنیتی بسیار پرهزینه و دشوار است.

گردش سلاح گرم، گردش مرگ در کوچه و خیابان

تضعیف اقتدار و حاکمیت دولت خود یک خطر است و گردش سلاح در دست افراد غیرمسئول، به معنای به چالش کشیدن انحصار قوه قهریه توسط دولت است.

قربانی گرفتن از افراد بی‌گناه در مراسم آتی مانند عزا و شادی با تیراندازی‌های سهوی و هدف‌گیری‌های اشتباه، هر ساله جان تعداد زیادی از شهروندان، به‌ویژه کودکان و جوانان را می‌گیرد.

تهدید آرامش اجتماعی؛ وقتی اسلحه از کنترل قانون خارج می‌شود

تفکر غلط «سلاح = قدرت و حرمت» باعث شده که در برخی خرده‌فرهنگ‌ها، سلاح به‌عنوان نماد مردانگی، قدرت و جایگاه اجتماعی تلقی می‌شود.

عدم اعتماد به نهادهای امنیتی در بین برخی از اعوام باعث شده که در برخی مناطق، افراد برای حل اختلافات شخصی، به‌جای مراجعه به قانون، به سلاح متوسل می‌شوند.

تأثیرپذیری از محتوای رسانه‌ای نیز برخی از گزارش‌های استفاده غیراصولی از سلاح است که در فیلم‌ها و سریال‌هایی که خشونت و سلاح را می‌کنند، به طور غیرمستقیم بر ذهنیت افراد تأثیر می‌گذارند.

برخورد قاطع با سلاح‌های غیرمجاز؛ ضرورتی برای حفظ نظم عمومی

برخورد قاطع تنها به معنای «جمع‌آوری فیزیکی» نیست، بلکه مجموعه‌ای از اقدامات پیشگیرانه، فرهنگی و کیفری است. تقویت گشت‌های امنیتی و طرح‌های ضربتی و اجرای طرح‌های غافلگیرانه در سطح شهرها و به‌ویژه مناطق پرخطر برای کشف و ضبط سلاح‌های غیرمجاز.

افزایش دقت و توان عملیاتی نیروها و تجهیز پلیس به سامانه‌های شناسایی و ردیابی مدرن، و آموزش تخصصی برای مقابله با مجرمان مسلح.

برخورد قانونی سریع و قاطع با متهمان تشکیل دادگاه‌های ویژه برای رسیدگی به جرائم مرتبط با سلاح غیرمجاز و اجرای احکام بازدارنده.

از سویی دیگر آموزش همگانی و فرهنگ‌سازی یکی دیگر از برنامه‌های مهم در این راستا است؛ استفاده از ظرفیت رسانه‌های ملی، فضای مجازی و مدارس برای آگاه‌سازی مردم دربارهٔ عواقب مرگبار نگهداری و حمل سلاح غیرمجاز.

سلاح غیرمجاز؛ عامل تشدید درگیری‌ها و ناامنی‌های اجتماعی

جلب مشارکت مردمی با راه‌اندازی سامانه‌های گزارش‌دهی محرمانه و تشویق شهروندان برای گزارش موارد مشکوک میتواند به مسئله مهم برخورد قاطع با سلاح غیرمجاز راهگشا باشد.

اجرای برنامه‌های جایگزین یکی دیگر از برنامه های مهم در راستای کنترل این مسئله است؛ در مناطق پرحاشیه، با اجرای برنامه‌های ورزشی، فرهنگی و اشتغال‌زایی، انرژی جوانان را به سمت مثبت هدایت کرد.

تحویل سلاح عمومی داوطلبانه و اجرای طرح‌های تشویقی با تعیین مهلت‌های مشخص برای تحویل داوطلبانه سلاح‌ها بدون پیگرد قانونی.

از سویی دیگر بازنگری و تشدید قوانین و تدوین قوانین بازدارنده‌تر برای مجازات متهمان قاچاق، حمل و نگهداری سلاح غیرمجاز می‌تواند در این زمینه رهگشا باشد و حتی در این راستان نیز می‌تواند انتشار اخبار برخوردها و احکام صادرشده در رسانه‌ها به‌عنوان یک اقدام بازدارنده عمومی را به عنان یک مطالبه عمومی رسانه‌ای کرد.

چرا سلاح غیرمجاز در جامعه ما رواج یافته است؟

باید بدانیم که برخورد قاطع با سلاح‌های غیرمجاز، یک انتخاب نیست؛ یک اجبار است. این برخورد تنها زمانی موفق خواهد بود که به‌صورت یک «پروژه ملی» و با همکاری همه‌جانبه نهادهای امنیتی، قضایی، فرهنگی و مردی تعریف شود.

رویکردی که در آن «پیشگیری» و «فرهنگ‌سازی» پایه اصلی باشد و «برخورد قهری» به‌عنوان پشتوانه‌ای قدرتمند عمل کند. امنیت، حق اولیه هر شهروند است و دولت موظف است این حق را با تمام قوا تأمین کند.

برای خلع سلاح عمومی چه برنامه‌ای داریم؟

سرمایه‌گذاری برای جمع‌آوری سلاح‌های غیرمجاز، در حقیقت سرمایه‌گذاری برای تأمین آرامش، توسعه پایدار و حفظ جان تمامی شهروندان است.