حال که گاهِ انتخابات است و زمان هم­ آوردی سیاسی فرا رسیده، گروه­ های سیاسی و جناح­ های مختلف، هر کدام به پشتوانه­ ی حمایت مردمی صف­ آرایی می­ کنند. کاندایداها و هواداران آن­ها متکی به قول­ ها، دیدارها و صحبت­ هایی که با افراد و طوایف مختلف داشته­ اند، امید پیروزی در این کارزار سیاسی را دارند. نامزدهای مختلف به سراغ خانواده­ ها رفته و از افراد مشخصی قول­ های ثابتی دریافت کرده­ اند. به بیان دیگر در روزهای پیشا انتخابات دست رد به سینه­ ی هیچ نامزدی نمی­ خورد. هر نامزدی متکی به قول­ گرفته شده خود را پیروز انتخابات می­ داند.

ریشه­ ی چنین وضعیتی را باید در حیات سیاسی جست­ و جو کرد. تجریه سیاسی در زیست ­بوم ما نشان داده که عیان کردن رای برای رای دهدنگان هزینه ایجاد می­کند. خاصه پس از انتخابات، وقتی که پیروز انتخابات نامزد مورد نظر ما نباشد، توسط پیروز انتخابات و نیروهای حامی وی، بقیه مردم به حاشیه خواهند رفت. لذا مردم رای خود را پنهان می­ کنند. چراکه از عدم پیروزی نامزد مورد نظرشان خوف دارند. ترس به حاشیه رانده شدن و خوف طرد سیاسی. تجربه اجتماعی نیز نشان داده این امر دور از ذهن نیست. چرا که غالباً در دوران پسا انتخابات، شاهد تغییر اتوبوسی در نهادهای اداری، سیاسی و اجتماعی هستیم.

امر دیگری نیز در این محافظه­ کاری دخیل است و آن وجه اجتماعی دارد. نیروهای اجتماعی پیروز انتخابات در پسا انتخابات شروع به تخفیف و استهزاء و تمسخر رقیبان می­کنند. ترس از تخفیف دیگران، بیش از عامل قبلی در محافظه کاری مردم دخیل است. این تمسخر و استهزاء نیز طرد اجتماعی ایجاد می­کند. بر همین اساس مردم با هر پیروزی همراه می شوند تا زیر بار فشار طرد نروند.

با توجه به توضیح بیان شده، مردم سعی می­ کنند کنشی را به عنوان فعل سیاسی اتخاذ کنند که کم­ترین هزینه را برای ایشان داشته باشد. در چنین وضعیتی محافظه کاری بهترین رویکرد است. عده­ای نیز به جای سکوت، به همه­ ی گروه­ها سیاسی مختلف و نامزدهای گوناگون جواب مثبت می­ دهند.[۲] تا شاید در تقسیم غنایم بعد از پیروزی در انتخابات نصیبی ببرند.

در چنین وضعیتی برنده انتخابات شخص یا گروهی است که نسبت به این کنش اجتماعی مردم شناخت کافی داشته باشد. دل سپردن به تأیید­ها و قول ­های شخصی و گروهی و خانوادگی و حساب باز کردن روی آن­ها، ره­زن است. هر نامزدی که به هم­ نوایی ظاهری مردم به این معنا امیدوار باشد بازنده این انتخابات است. مردم دوست دارند پیروز انتخابات باشند. لذا سعی می­ کنند وجهه­ ای از خود بروز دهند که بتوانند در بعد از اتخابات پیروزی را در آن بگنجانند. بهترین پوشش برای چنین تصمیمی محافظه­ کاری است. نامزدی در انتخابات شکست خواهد خورد که این هم ­نوایی و تأیید اولیه را به عنوان هم­سویی قطعی با خود تصور کند. در بویراحمد شبکه­ ی ساخت قدرت، شکل کلاسیک خود را از دست داده است. آگاهی­ های عمومی و ابزارهای ارتباطی جدید فرهنگ مردم را نیز کم­کم تغییر داده است. ازجمله فرهنگ سیاسی ایشان را.

[۱] آنکه مواظب است گفتار و کردار او برایش مشکل ایجاد نکنده. در اینجا مراد معنای لغوی محافطه کاری ست نه معنای مفهومی و اصلاحی آن در دانش سیاسی. اگرچه همین مفهوم همن مراد می­شود.

[۲] چند روز پیش یکی از مسئولین سابق استانداری در یک هفته با دو کاندیدای رقیب در بویراحمد دیدار کرد و به یک معنا حمایت خود را از هر دو علنی کرد.

انتهای پیام/