به گزارش پایگاه خبری تحلیلی چهارفصل، ارتفاعات زاگرس جنوب و جنوب غربی ایران و دشت‌ها و دره‌هایی که در دامنه جنوبی آنجای دارند دو حوزه مهم فرهنگی نزد باستان‌شناسان شمرده می‌شوند که به سبب بر همکنشی که بر همدیگر در طی هزاره‌های دور تاکنون داشتند به عنوان یک حوزه فرهنگی بزرگ شناخته می‌شوند. دره بشار در استان کهگیلیویه و بویراحمد یکی از مهم‌ترین این مناطق است که به سبب بقایای فرهنگی و باستانی که دارد از اهمیتی ویژه برخوردار است. در این دره بزرگ سرسبز و پرآب بجز تپه معروف به «تل خسرو» شواهدی از استقرار دایم در گذشته دیده نمی‌شود زیرا اساس و الگوی استقراری و معیشتی جامعه بر جوامع کوچرو و متحرک استوار بود. فراوانی گورستان‌های باستانی چون لما، تاج‌امیر، ده دومن، دینگو و… از این مهم حکایت دارد.

۱. در تصویر بالا جایگاه آن بخش از تپه که بتدریج از بخش اصلی جدا شد و اینک بکلی پاک شده  در درون کادر قرمز گرد دیده می شود.

«تل خسرو» با ارتفاع نزدیک به بیست متر نه تنها بلند‌ترین و مهم‌ترین محوطه باستانی این دره شمرده می‌شود که تنها محوطه استقراری و سکونت دایم این دره به حساب می‌آید. این تپه که دارای ۱۵۰ متر درازا و ۱۲۰ متر پهناست در دهه هشتاد خورشیدی بوسیله باستان‌شناسان مورد کاوش قرار گرفت که شواهد باستان‌شناسی نشان داد بقایای فرهنگی این تپه از هفت هزار سال پیش تا به دوره قاجار را در بر داشت. به عبارتی پایین‌ترین لایه‌های باستانی این تپه مربوط به هزاره پنجم پیش از میلاد و بالا‌ترین لایه‌ها مربوط به یک قلعه قاجاری است.

تصویر ۲. بخش پاک شده تپه پیش از پاکسازی در زمستان ۱۳۹۳.

حال خبر می‌رسد که در روزهای یکشنبه و دوشنبه هفته جاری بخشی از این تپه باستانی که با شماره ۱۵۵۲ در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی ثبت شده است و در دهه هشتاد خورشیدی هم تعیین عرصه و حریم شده و دارای قواعد حفاظتی است با مجوز اداره کل میراث فرهنگی استان کهگیلویه و بویراحمد پاک شده است. بخش شمال شرقی تپه که دارای آثار و بقایای فرهنگی مهمی بویژه از دوره اسلامی بود بکلی تسطیح شد و برای فعالیت کشاورزی هموار شد. تصاویر دریافتی نشان از آن دارد که بقایای معماری آن بویژه قلوه‌سنگ‌های پراکنده همچنان در سطح به فراوانی دیده می‌شوند. همچنین بقایای سفالی فراوانی در این بخش پراکنده شده‌اند.

آنچه شگفتی را افزون می‌دارد این است که گفته می‌شود این بخش از تپه با مجوز اداره کل میراث استان و پس از مراجعه کشاورزان برای کسب اجازه، تخریب شده است؟! آیا سازمانی که باید از تپه‌های باستانی نگهبانی و حراست کند خود برای تخریب تپه‌های باستانی آستین بالا زده است؟ محمود باقری- مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد– ضمن اعلام بی‌اطلاعی از این موضوع عنوان می‌کند: «من هم اکنون این مسأله را پیگیری خواهم کرد اما تا این لحظه چنین خبری به گوش من نرسیده است.»

تصویر ۳. بخش پاک شده تپه در درون تصویر و کادر قرمز رنگ دیده می شود.

پیش‌تر دامنه تپه بوسیله کشاورزان تخریب و به زمین‌های کشاورزی افزوده شد. همچنین در اطراف تپه‌ای که تا یک دهه پیش هیچ خانه‌ای ساخته نشده بود به دلیل تعلل اداره کل میراث استان کهگیلویه و بویراحمد بتازگی خانه‌های بزرگ چند طبقه قد کشیده‌اند.

تصویر ۴. نمایی از بخش پاک شده تپه و و وجود بقایای معماری در سطح …

 یاسوج شهری است که هیچگونه پیشینه شهری ندارد و تنها از دهه ۴۰ خورشیدی و با ساخت کارخانه قند برای ایجاد یک مرکز شهری در دامنه‌های جنوبی دنا برای ایجاد یک فرمانداری کل بنیان گذاشته شد. پیش از آن مرکز سیاسی و اداری منطقه روستای تل خسروی بود که درست در اطراف همین تپه پراکنده بود اما امروزه به سبب ساخت و سازهای مسکونی بکلی ویران شد و هیچگونه بقایایی از آن بر جای نمانده است.

منبع:خبرنما

انتهای پیام/