به گزارش چهارفصل، این روزها بیش از پیش نخبگان در کانون توجه همگان اعم از نهادهای اجرایی و عامه مردم قرار گرفته اند. ارزش و اعتبار نخبگان به گونه ای است که می توانند  مسیرهای رسیدن به توسعه را با تولیدات نوین خود هموار سازند و یا اینکه با پژوهش های ایده محور و نوین، راهکارها موانع و مشکلات را شناسایی و راهکارهای حذف آنها را نیز پیشنهاد دهند.البته امروز استان های برخوردار کشور به دلیل فراهم بودن زیرساخت های صنعتی، علمی و آموزشی نخبگان سایر مناطق را به خود جذب می کنند و همین سبب می شود که قطب های تجمع نخبگان در استان های صنعتی کشور شکل بگیرد برای بررسی این موضوعات به سراغ، علی مرادی، رئیس بنیاد نخبگان کهگیلویه و بویراحمد رفتیم؛ آنچه در پی می آید ماحصل این گفتگوست:

امید مردم: چرا این همه براستفاده از ظرفیت های نخبگان در کشور تأکید می شود، آیا زمینه استفاده از این ظرفیت ها فراهم است؟

مرادی: کوتاه ترین راه برای رسیدن به رشد و اعتلای کشور عزیزمان ایران، همین مسیر نخبگان و یکی از اهداف نهایی بنیاد ملی نخبگان بهره‌گیری از ظرفیت نخبگان است. بنیاد ملی نخبگان نیز در گا‌م‌های اولیه یعنی جذب و شناسایی در حال حرکت است اما تاکنون زمینه استفاده و بهره برداری از تمام ظرفیت نخبگان فراهم نشده است.  با درنظر گرفتن شرایط امروزی، راهی جز استفاده از ظرفیت و پتانسیل نخبگان نداریم و باید زمینه های لازم را برای تحقق این امر فراهم کنیم. همچنین با عنایت به فرموده مقام معظم رهبری «پیشرفت علمی درون زا، زمینه ساز اعتبار و ابهت ملت است» باید روند پیشرفت را با تولید علم و کاربردی کردن تحقیقات و پژوهش ها پیش ببریم تا شاهد رشد باشیم.

امید مردم: به طور خاص بنیاد نخبگان کهگیلویه و بویراحمد در این زمینه چه گامی برداشته است؟

مرادی: رویکرد بنیاد نخبگان استان کهگیلویه و بویراحمد از ابتدا استفاده از ظرفیت فعالان و پیشکسوتان علمی و پژوهشی در جهت شکوفا شدن استعدادهای جوان بوده است، در تمامی جلسات سعی بر این بود تا به طور همزمان از نخبگان جوان و اساتید دارای تجربه استفاده شود و از اولین گام‌هایی که  در بنیاد استان برداشته شد زمینه سازی جهت ایجاد ظرفیت و شناسایی راه های مختلف در کشف و توانمندسازی مستعدین بوده است. بر همین اساس از تمامی فضای موجود در استان اعم از رسانه های ارتباط  جمعی، جلسات و نشست ها و… استفاده شده و شاید بتوان مهمترین نمود این فعالیت ها را در میزان مراجعات حضوری و غیر حضوری به بنیاد نخبگان استان دانست.

امید مردم: با وجود مراکز علمی بنیاد نخبگان در شکوفایی استعدادهای نخبگان چه تأثیری دارد؟

مرادی: به اعتقاد من مهمترین بستر رشد و شکوفایی استعدادهای برتر و نخبگان مراکز علمی و دانشگاهی‌ است، همواره سعی بر این بوده تا بنیاد نخبگان حلقه واصل میان نخبگان و دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی باشد. بحث الگوسازی از نخبگان و بزرگداشت مقام آنان  نیز در بنیاد نخبگان کهگیلویه و بویراحمد مطرح بوده که این را می توان جزو برنامه‌های کوتاه مدت بنیاد به حساب آورد  و مقوله هایی مانند دوست علمی، اجرایی سازی طرح شهاب را از برنامه‌های بلند مدت برشمرد.

امید مردم: آیا بحث مهاجرت نخبگان از استان وجود دارد؟ این موضوع چه قدر جدی است؟

مرادی: در استان کهگیلویه و بویراحمد به واسطه داشتن پتانسیل های فراوان طبیعی، زمینه های مناسبی برای جذب و استفاده از ظرفیت نخبگان فراهم آمده است که بهره برداری در حوزه های آب، محیط زیست، گیاهان دارویی و گردشگری از جمله آن است. همچنین عمده برنامه‌ریزی های انجام شده استفاده از توان بومی استان در جهت کمک به تصمیم‌سازی و افزایش کیفیت فرهنگی و آموزشی استان است.

اما استان ما نیز مانند سایر استان های محروم گرفتار مهاجرت نخبگان است و این مهاجرت استان های محروم را محروم تر می کند.نباید به مهاجرت نخبگان فقط به عنوان یک پدیده  ملی نگاه شود بلکه مهاجرت منطقه ای و تمرکز نخبگان در استان‌های بزرگ و صنعتی را باید به عنوان یکی از معضلات و دلایل عقب ماندگی استان های کم برخوردار به شمار آورد. جلوگیری از این پدیده از جمله اهداف اصلی نظام بوده و در سند راهبردی در امور نخبگان نیز به خوبی دیده شده است.

امید مردم: راهکار چیست؟

مرادی: از جمله اقدامات قابل انجام در این خصوص می توان به آشنا کردن نخبگان و استعدادهای برتر با پتانسیل مناطق محروم از طریق اردوهای فرهنگی و جهادی و فراهم کردن زمینه های اشتغال متناسب با توانایی آنان و کم رنگ کردن جاذبه های کاذب سایر استان ها اشاره کرد. استان کهگیلویه و بویراحمد دارای استعدادهای فراوانی در زمینه های مختلف است ولی با توجه به امکانات محدود این استان اغلب شاهد مهاجرت این افراد به استان های همجوار هستیم. اگر عمده زیر ساخت های علمی و توسعه‌ای این استان فراهم شود بدون شک پیشرفت این افراد در زمینه های مختلف و به دنبال آن پیشرفت کشور بیش از پیش خواهد بود.

البته در استان تا کنون سعی شده است از ابزارهای انگیزشی مختلفی برای نخبگان استفاده شود، از جمله این ابزار می توان تشکیل کارگروه های تخصصی متناسب با نیاز استان با حضور آنها، استفاده از توان علمی آنها در مراکز تحقیقاتی و آموزشی و تسهیل ارتباط دو سویه میان نخبگان و مسئولین استانی را نام برد. همچنین جشنواره های استانی فرصت مناسبی برای بروز پتانسیل ها و توانمندی های نخبگان است که می تواند در تقویت و تشکیل ارتباطات چند سویه میان مسئولین استانی، نخبگان و مراکز علمی تحقیقاتی مرتبط، بسیار مفید واقع شود.

امید مردم: آیا فرهنگ عمومی جامعه و ادارات ما پذیرای ایده های نو است؟ نخبگان و طرح های آنان آیا به جایگاه واقعی خود در جامعه می رسند؟

مرادی: نخبگان در جامعه و به ویژه توسط نهادهای دانشگاهی و علمی باید تکریم شوند،  عمده تمرکز ما در شش ماهه دوم سال ۹۲ و در سال ۹۳ بر مبحث حمایت از ایده های نو و فرهنگ سازی در جهت تکریم نخبگان و افراد صاحب فن و ایده بوده است و در این راستا شاید بصورت مصداقی بتوان طرح حمایت از نمونه سازی اختراعات را نام برد. مهمترین فاکتورهای فرهنگی در راستای تعالی فعالیت های نخبگان بحث هویت ملی و اسلامی است چرا که استان های کم برخوردار جذبه چندان زیادی برای نگهداشت نخبگان ندارند.

امید مردم: چرخه ایده تا محصول می تواند یکی از راهکارهای حمایت از نخبگان باشد، وضعیت این چرخه در استان به چه صورت است؟ 

مرادی: با ابلاغ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و الهام گرفتن از رهنمودهای مقام معظم رهبری تلاش‌های فراوانی چه از حیث فرهنگسازی در زمینه شرکت‌های دانش‌بنیان و چه از حیث ایجاد زمینه‌های راه‌اندازی این شرکت ها صورت گرفته است، خوشبختانه به رغم عدم وجود زیرساخت‌های لازم در استان مانند مرکز رشد و پارک علم و فناوری، بنیاد استانی توانسته است به خوبی محوریت چرخه ایده تا محصول را در استان به عهده بگیرد به نوعی که امروزه به عنوان تنها حامی این چرخه در استان به شمار می‌رود. البته اقدام موردی نیز در جهت اعطای تسهیلات به صاحبان ایده مانند انعقاد تفاهم نامه با بانک ها و موسسات مالی و در اختیار قرار دادن زیر ساخت های تبدیل ایده به محصول و برگزاری نشست ها  از دیگر اقداماتی بود که  صورت گرفته است.

امید مردم: آیا جامعه مورد نظر سند راهبردی نخبگان شکل گرفته است؟

مرادی: به اعتقاد من تا دست‌یابی به نظام آموزش عالی مطلوب که بر مبنای آن بتوان به جامعه نخبگانی آرمانی مورد نظر سند راهبردی در امور نخبگان دست یافت، هنوز فاصله زیادی وجود دارد بر همین اساس شاید بتوان نظام آموزشی عمومی (مقاطع پایین تحصیلی) را نیز نقد کرد چرا که بذری که در دوران ابتدایی کاشته می شود در دانشگاه به ثمر می نشیند. بر این مبنا تغییر الگوهای آموزشی و تربیتی در همه مقاطع تحصیلی امری اجتناب ناپذیر است.

منبع:امید مردم

انتهای پیام/گ