به گزارش پایگاه خبری تحلیلی چهارفصل به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا، رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعى از فرماندهان و کارکنان نیروى هوایى، به تاریخ 19 بهمن 93، در مورد توافق با 5+1 فرمودند: «آنها مسئله هسته ای را به‌عنوان یک نمونه‌ای در دست گرفته‌اند و این‌جور وانمود میکنند که جمهوری اسلامی در قضیه‌ی هسته‌ای درمانده است؛ قضیه این‌جور نیست.  من همین جا این را بگویم: اوّلا بنده با توافقی که بتواند انجام بگیرد موافقم؛ البتّه توافق بد نه. آمریکایی‌ها مکرّر تکرار میکنند و میگویند «ما معتقدیم که توافق نکردن، بهتر از توافق بد کردن است»؛ بله، ما هم همین عقیده را داریم؛ ما هم معتقدیم که توافق نکردن، بهتر است از توافق بد، توافقی که به ضرر منافع ملی است، توافقی که موجب تحقیر ملّت بزرگ و با عظمت ایران است.»

3. تأمین نیاز مراکز علمی، تحقیقاتی و نیز صنعتی، دارویی و ..

در حال حاضر انرژی هسته ای در صنایع مختلف کشور کارایی داد. کثرت کاربردهای این فناوری در علوم مختلف، میزان غنی سازی مطلوب را ضروری می نماید؛ به طوری که عدم تأمین نیاز مراکز صنعتی و علمی خسارتی بزرگ در حرکت پرشتاب علمی کشور محسوب می شود.

4. حفظ منافع ملی و عزت ایران

متأسفانه در متن توافقنامه ژنو، مشروط شدن حق غنی سازی ایران با نظر آمریکا موضوعیست که موجب تحقیر ملت ایران و نیز معتبر شمرده نشدن منافع ملی ما در حوزه هسته ای است.

نکته دیگر اینکه به نظر می‌رسد آمریکا نه تنها قصد دارد با استفاده از توافق ژنو، کنترل و مدیریت برنامه هسته‌ای ایران را در دست گیرد، بلکه علاقه‌مند است در این راستا محدودیت‌های مورد نظر خود را در پروژه‌های نظامی و موشکی کشور نیز اعمال کند. اجبار ایران به پذیرش پروتکل الحاقی در گام آخر توافق‌نامه نیز از همین منظر قابل تحلیل است. این مطلب در اظهارات مقامات آمریکایی تصریح شده است. به طور مثال خانم شرمن اظهار داشته است که: «درواقع، سه بخش در توافق‌نامه وجود دارد که از احتمال جنبه‌های نظامی برنامه ایران صحبت می‌کند. در پاراگراف اول که درباره داشتن توافق جامع است، به تمام نگرانی‌های باقی‌مانده توجه شده است که اشاره‌ای است به ابعاد نظامی احتمالی آن‌ها. این پاراگراف درباره نیاز به در نظر گرفتن عملکردهای گذشته و حال سخن می‌گوید که از اصطلاحات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای ابعاد نظامی احتمالی، ازجمله پارچین است. این توافق‌نامه همچنین می‌گوید که باید به قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد قبل از توافق جامع رسیدگی شود و قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد به‌طور خاص به قابلیت موشک‌های بالستیک آن‌ها توجه دارد؛ بنابراین ما گفتگویی مستقیم با ایران در مورد تمام این مسائل داشته‌ایم. آن‌ها معنی کلمات توافق‌نامه را کاملاً درک می‌کنند؛ و ما قصد داریم از تلاش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای مقابله با ابعاد نظامی احتمالی، ازجمله پارچین حمایت کنیم.»

همچنین لحن توهین آمیز مقامات آمریکایی در طول این دوره، موضوعی است که با موضع انفعالی مقامات ایرانی مواجه بوده است. این مسأله ایست که موجب تحقیر ملت ایران و زیر سؤال رفتن عزت ملی ما شده است، به طوری که رهبری انقلاب بارها به ناراحتی خود از این مسأله تصریح نموده اند: «مسئولین ما توجّه داشته باشند، حرفها را ببینند؛ از آن طرف لبخند میزنند، اظهار علاقه میکنند، اظهار میل به مذاکره میکنند، از این طرف بلافاصله میآیند میگویند: همه‌ی گزینه‌ها روی میز است! خب، که مثلاً چه؟ چه حرکتی، چه غلطی ممکن است نسبت به جمهوری اسلامی انجام بدهند؟ اگر جدّی هستند در کار، بایستی خودشان را کنترل کنند، باید جلوی آن کسانی را که زبان به حرفهای یاوه‌ای از این قبیل میگشایند بگیرند. یک سیاستمدار پولدار آمریکایی یک غلطی میکند که بله، ما بایستی در فلان صحرای ایران بمب اتم بزنیم و تهدید کنیم و فلان؛ باید بزنند دهن یک چنین آدمی را خُرد کنند.»

5. شفافیت متن توافقنامه

تاریخ معاهدات آمریکا و غرب نشانگر عدم پایبندی آنها بر تعهداتشان است. این علت بی اعتمادی رهبری و ملت به نتایج مذاکرات است. غرب در توجیه عدم پای بندی خود همواره به بهانه های واهی و ساختگی از طرف مقابل متوسل شده است.

از طرفی تجربه ایران از مذاکرات هسته ای نشان می دهد که طرف غربی همواره به دنبال زیاده خواهی بوده است. این مطلب از دو طریق در روند مذاکرات اعمال شده است: یکی مطالبات پی در پی و دیگری کلی و مبهم تعهد دادن آن ها، که محملی برای

از این رو همواره برخی واژگان دست مایه طرف غربی برای اعمال فشار قرار گرفته است و لذا واژگان کلیدی که در توافق ژنو وجود دارد، باید مورد بررسی دقیق واقع شود. در اینجا به طور مثال به چند واژه چالش برانگیز که در توافق نامه ژنو و یا ادبیات سیاسی مطرح می شود اشاره می کنیم.

1.  Adress: اینکه مثلا ایران باید تحریم‌های سازمان ملل را Adress بکند، توسط وزارت امور خارجه به «پرداختن» ترجمه شده است. این واژه توسط برخی مقامات به عنوان یک نقطه مثبت به حساب می آید؛ حال آنکه Adress به معنی «کنار گذاشتن» است. در تحریم های سازمان ملل به طور مثال بحث موشک های بالستیک هم مطرح است و Adress کردن آن به معنی توقف برنامه سامانه موشکی است.
2. concern : یکی از مشکلات توافق نامه این است که وظایف طرف ایرانی کاملا مشخص است، در حالی که طرف مقابل پس از انجام همه وظایف توسط ایران به Remaining concerns استناد می کند و «دغدغه ها» و «نگرانی های برجای مانده» را دست مایه عدم التزام ایران به تعهدات قرار می دهد. با چنین منطقی ادامه مذاکرات به هیچ جایی ختم نمی شود.
3.  mutually defined: یکی از مشکلات بزرگ این متن همین است که طرف مقابل باید از ما راضی باشد و اگر راضی نباشد اتفاقی نخواهد افتاد. به طور مثال در متن توافقنامه طرف ایرانی در قدم اول تنها غنی سازی 5 درصد دارد و در گام نهایی غنی سازی در قالبی که توسط طرفین به صورت mutually defined (رضایت طرفینی) تعریف خواهد شد، ادامه می یابد! این بدان معناست که در قدم اول ما با تعطیل کردن انواع مراکز هسته ای تا 5 درصد غنی سازی عقب نشینی کرده ایم و در دور بعدی هم باید مطابق با رضایت طرف مقابل غنی سازی را کاهش دهیم! آیا این به معنای به رسمیت شناخته شدن حق غنی سازی ایران است؟ این چه رسمیتی است که مشروط به رضایت طرف مقابل در آینده است؟ این مقدار ابهام در متن توافقنامه قدرت مانور غرب در مذاکرات را به هر شکلی که بخواهد تضمین کرده است.

امید است که مسؤولین محترم مذاکره کننده با لحاظ کردن این مؤلفه ها و نه دل سپردن به نقاط خیالی به توافقی خوب که منافع ملی ما و عزت ملت ایران را تضمین کند دست یابند، و در غیر این صورت با ایستادگی بر اصول انقلاب اشتباهات فاحش توافقنامه پیشین را مرتکب نشده و بر ظرفیت های درونی کشور که در هر صورت (چه توافق و چه عدم توافق) راه حل اصلی و حقیقی مواجهه با مشکلات اقتصادی است تکیه کنند.

محمدرضا حاجی جعفری

انتهای پیام/گ