به گزارش پایگاه اطلاع رسانی چهارفصل؛ سازمان منابع طبیعی با توجه به ادغام شدن در وزارت جهاد کشاورزی همانا در حکم حلقه مفقوده ای است که این روزها در حالت کسالت و رخوت افتاده است. به نظر می رسد قرب و منزلت این سازمان مردم نهاد را  بدون مشارکت عمومی نمی توان از  آن چشم پوشی نمود. سازمانی که اگر وجود تک تک مردم در آن دخیل نباشند راهی برای برای برون رفت از تخریب منابع طبیعی و جنگلی نخواهیم یافت.

عدم نیروهای کافی در این سازمان در نقش جنگلبانی و فرصتی است برای افراد سودجو که این امکان را برای آنان فراهم می آورد که این روزها سیاست منابع طبیعی خانه به دوش افرادی باشد که با سوختن این درختان بکر جنگلی، زندگی آینده خود و نسل های بعد از ما به زغال تبدیل گردد.

وقتی به گذشته سازمان منابع طبیعی و مراتع بر می گردیم به وضوح در گفتار بزرگان و نیاکان ما اقتدار جنگلبانی به نظر می رسد و در آن زمان یک جنگلبان قدر می توانست نقش یک ژاندارم را در برابر خطاکاران در محدوده منابع طبیعی را ایفا نماید.

هرچه زمان به جلو حرکت کرد و با ادغام سازمان منابع طبیعی و وزارت جهاد کشاورزی نقش پر رنگ افسران خدوم و زحمتکش منابع طبیعی بیش از پیش رنگ باخته و همین امر موجب شده است که تلاش بی حد و حصر این خادمان طبیعت در عرصه خدمت رسانی کمتر دیده شود.

پاسداری از محیط زیست مهمترین دغدغه کنونی جهان است که روز به روز بر دامنه مسائل و آسیب های آن افزوده شده تا جایی که امروزه بحران محیط زیست و چالش های آن به هشداری جهانی تبدیل شده است.

پس از انقلاب صنعتی، انسان بیش از هر زمان دیگری طبیعت را عرصه بهره کشی خود قرار داد و غرق در رفاه و آرامش نسبی به وجود آمده از این جریان، سوار بر اسب خودمداری و زیاده خواهی ها به پیش می رفت، بی آنکه لحظه ای به فردا و مسائل پیش روی خود بیندیشد.

آسیب ها و مشکلات زیست محیطی با جریان صنعتی شدن، نوسازی و به طور کلی توسعه جامعه شدت یافت. همین امر موجب شد در سال 1992 میلادی (1371 خورشیدی) طی گردهمایی «زمین» در شهر «ریودوژانیرو» برزیل توسعه پایدار به عنوان جنبه ای از توسعه انسانی و همپیوند با محیط زیست و نسل های آینده، به طور جدی مطرح شود.

از آن زمان به بعد، دولت ها و سازمان های مردم نهاد به حفاظت از محیط زیست توجه بیشتری کردند به طوری که در بیشتر کشورهای جهان، سازمان یا وزارتخانه یی به محیط زیست و مسائل آن اختصاص یافت.

تشکیل سازمانی یکپارچه و مستقل با نام سازمان حفاظت محیط زیست در ایران به سال 1350 بازمی گردد. از آن زمان تاکنون این سازمان با نظارت نهاد ریاست جمهوری- به طور مستقل از سازمان ها و وزارتخانه های دیگر یا هماهنگ با آنها- در راستای پاسداری از محیط زیست و ایجاد تعادل محیطی در همه ی بخش ها فعالیت دارد.

کشور ما به دلیل برنامه ریزی های نادرست، ناموزون و مقطعی و ناپایدار توسعه طی سال های گذشته با مسائل و بحران های زیادی همچون انواع آلودگی های زیست محیطی، نابودی زیستگاه ها، کاهش تنوع حیات وحش و گونه های گیاهی، افزایش زباله های صنعتی، دگرگونی های آب و هوایی، خشکی تالاب ها و دریاچه ها و... دست به گریبان بوده و در 2 دهه گذشته نیز مساله ریزگردها بر مشکلات موجود افزوده شده است.

شدت مسائل یادشده به اندازه ای بوده است که امروز یکی از نگرانی های مردم، مسوولان و سازمان های مردمی و فعالان محیط زیست به شمار می رود و حساسیت ویژه یی را در جامعه به وجود آورده است.

در این میان برخی افراد، سازمان حفاظت محیط زیست را مقصر دانسته و آن را به کوتاهی در مدیریت مسائل زیست محیطی کشور متهم می کنند. از این رو بود که زمزمه ادغام سازمان حفاظت محیط زیست در وزارت جهاد کشاورزی بلندتر شد تا اینکه در نخستین روزهای اسفندماه طرح دوفوریتی ادغام سازمان حفاظت محیط زیست در این وزارتخانه با 82 امضا تقدیم هیات رییسه مجلس شورای اسلامی شد.

در سال های گذشته محیط زیست کشور دستخوش مسائل و مشکلات فراوانی شده که برخی از آنها در مسائل طبیعی و آب و هوایی (اقلیمی) ریشه دارد و بخشی نیز از عوامل انسانی ناشی شده است. در این میان برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های مقطعی و بخشی موجب شده است جریان توسعه و پیشرفت در مناطق و استان های گوناگون کشور و بخش های صنعت، کشاورزی، محیط زیست و... به طور ناموزون و ناهماهنگ بوده و پیامدهایی به بار آورد.

در این میان سازمان حفاظت محیط زیست که وظیفه نظارتی و پاسداری و نگهبانی از محیط زیست طبیعی و انسانی را بر عهده دارد مقصر مشکلات و مسائل زیست محیطی موجود نشان داده شد. از این رو، برخی افراد به فکر ادغام سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل ها ومنابع طبیعی در وزارت جهاد کشاورزی افتادند؛ طرحی که شاید از برخی مزایا برخوردار باشد اما آسیب هایی نیز به همراه خواهد داشت.

پاسداری محیط زیست در گرو مدیریت کارآمد و پایدار منابع طبیعی است. گرچه ادغام سازمان محیط زیست در وزارت جهاد کشاورزی شاید به دلیل ایجاد وابستگی سازمانی در برخی حوزه ها به بهبود حفاظت از جنگل ها و مراتع و زیستگاه های کشور منجر شود اما این خطر را نیز دارد که موضوع محیط زیست و منابع طبیعی به عنوان یکی از بایسته های توسعه پایدار، در دایره توسعه اقتصادی و وظایف تولیدی وزارت جهاد کشاورزی گرفتار آمده و مورد فراموشی قرار گیرد.

از سوی دیگر، سازمان محیط زیست و وزارت جهاد کشاورزی از جایگاه و ماهیت سازمانی و عملکردی متفاوتی برخوردارند به طوری که جایگاه یکی نظارتی- حاکمیتی و دیگری تولیدی- خدماتی است. از این رو، به نظر می رسد این ادغام هم از جنبه صوری و هم محتوایی مشکل هایی به همراه داشته باشد و هزینه های گزافی را هم در جابجایی های سازمانی و هم تغییرات و برنامه های پیش رو برای دستگاه اجرایی و اقتصاد کشور به بار آورد که باید در صورت تصویب، راهکارهایی برای حل این مشکل ها در نظر گرفته شود.

به هرحال؛ چند سالی است که با طرح ادغام شدن سازمان مراتع و جنگلها با وزارت جهاد کشاورزی می گذرد و آنچه در این ره آورد شامل حال طبیعت بکر کشور به خصوص پایتخت طبیعت ایران می شود همانا؛ کم رمق شدن این این هاد ارزشی مردم نهاد گردیده که اگر همین روند تا چند سال آینده به همین منوال بگذرد این سازمان می تواند به عنوان سایه هاشور خورده وزارت جهاد کشاورزی بیش از پیش نمایان گردد.

انتهای پیام/