به گزارش پایگاه اطلاع رسانی چهارفصل؛ با فرا رسیدن عید نوروز و آستانه سال جدید، شاهد ورود دسته جمعی مهمانان نوروزی در قالب پرندگان با محبتی هستیم که با چند صباحی اتراق در خانه ها و تیمارداری از جوجه های خود، مجدد بار سفر بر می بندند و به سرمنزلی دیگر کوچ می کنند تا باز سالی دیگر فرا برسد.

آری؛ پرستوها پرندگانی بی آزار و قابل درکی هستند که اگر به آنان محبت بورزیم همواره خیر و برکت شان بر اهل خانه نازل می شود و در این ره آورد مبارک، شاهد یک همزیستی عاطفی بین انسان و موجوداتی خواهیم بود که در اکوسیستم زندگی بشریت می تواند قابل درک و شعور حضرت احدیتی باشد که همواره در موجودات فطرتی غریزی قرار داده است که می تواند دنیایی از معرفت و کمال را برای ما به تفسیر نشیند.

خانواده پرستوها  پرندگانی هستند کوچک و باریک‌چشم، با گردن کوتاه، بال‌های خیلی دراز و نوک تیز، دم دو شاخه، منقار کوتاه و سخت، دهان گشاد و پاهای کوچک و ضعیف و پروازی زیبا و سریع دارند. پرندگانی اجتماعی هستند و بیشتر به‌صورت گله‌های بزرگ و مختلط دیده‌ می‌شوند و نروماده آنها هم‌شکل است.

روی صخره‌ها یا در ساختمان‌های لانه‌ی گلی می‌سازند و غذای عمده‌ی آن‌ها حشرات است که در حال پرواز آنها را می‌گیرند و می‌خورند. "پرستو" و "چلچله"  دو نوع مختلف از خانوادهٔ‌ی پرستوها هستند. تعداد کمی از پرستوها ممکن است زمستان را در منتهی‌الیه جنوب ایران باقی‌ بمانند.

رفتارچلچله شبیه پرستو ولی از آن اجتماعی‌تر است و به صورت دسته‌جات متعدد و نزدیک بهم آشیانه می‌سازد. پروازش سریع و شامل بال زدن‌های پی‌در‌پی است و کمتر مانند پرستو ویراژ می‌دهد که اغلب در ارتفاع نسبتاً زیاد پرواز می‌کند. نام فارسی پرستو که در فرهنگ‌ها به اشکال «پرستک»  و «فرستو» و «فرستوک» و «فراشترو  و فراشتروک ضبط شده است ممکن است از تقلید صوت یا صدای به‌هم خوردن بال‌های این پرنده ساخته شده باشد، چنان‌که کلمه‌ی چلچله نیز احتمالاً به همین دلیل ساخته شده است.

نروماده با هم برای ساختن آشیانه همکاری می‌کنند. ابتدا پرنده نر جرعه‌ای آب برمی‌دارد، سپس خار و خاشاک هم تهیه کرده و اولین سنگ بنای خانه را مستقر می‌نماید و سپس چلچله‌ی نر به‌همراه ماده دنباله‌ی کار را می‌گیرند. پرستو لانه‌ی خود را زیر سقف درگاهی پنجره بنا می‌کند و این لانه بشکل پیاله‌ی کوچکی است که از گل رس مخمر به آب دهان پرنده ساخته شده است و علف خشک و پر کاه و پشم و مو نیز در ترکیب آن بکار برده شده است.

خوابیدن روی تخم‌ها بین نر و ماده نوبتی است، به این ترتیب که هر یکساعت و نیم یکی از آن‌ها روی تخم می‌خوابد. پس از هشت تا دوازده روز، نوزادان سر از تخم بیرون آورده و از این موقع کار مداوم و کُشنده‌ی پدر و مادر شروع می‌شود،‌ زیرا نوزاد چلچله اشتهای عجیب و پایان ناپذیری دارند. پدر و مادر از صبحدم به پرواز در آمده و حشرات و کرم‌ها را شکار کرده به بچه‌ها می‌دهند. یک بچهٔ چلچله دو روزه در مدت ۲۴ ساعت ۱۶۰ گرم که سیزده برابر وزن خود اوست غذا می‌خورد و بلع این غذا مصیبت دیگری نیز در پی دارد و آن بیرون بردن فضله‌ی آن‌ها از آشیانه است.

به هرحال؛ آشیانه ساختن پرستوها بر سقف خانه ها از قدیم الایام به عنوان نماد پیوند این پرنده مهاجر با بشریت است و راز اجتماعی بودن موجودات در عالم خلقت خداوندی داستان کمال و معرفتی است که باید از نکته نکته آن درس عبرت بگیریم. باشد در این ایام و در آستانه سال جدید میزبانان خوبی برای این پرندگان بهاری باشیم.

انتهای پیام /