به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «چهارفصل»؛ جنگل‌زدایی به ریشه‌کنیِ درختان جنگلیِ یک منطقه یا زمین گفته می‌شود که در نتیجهٔ آن، تمام یا بخشِ بزرگی از درختان قطع می‌شود و پهنهٔ جدید به‌عنوان یک منطقهٔ غیرجنگلی مورداستفاده قرار می‌گیرد. تبدیلِ زمین‌های جنگلی به مزارع یا استفادهٔ شهری، نمونه‌هایی از جنگل‌زدایی است.

 درختان بلوط که یکی از پوشش‌های اصلی جنگل‌های کوه‌های زاگرس است که این روزها به واسطه بی‌مهری عده‌ای سودجو قربانی ناملایمات انسانی شده که برای جمع‌آوری شهد بلوط شاهد صحنه‌های از قلع‌وقمع بی‌رحمانه این درختان هستیم.

قامت درختان بلوط یا بهتر است بگوییم قامت ثروت‌های زاگرس این گنجینه باارزش با قدمتی طولانی زیر تیغ تبرهای سودجویان، آفات مختلف و آتش‌سوزی‌ها خمیده شده و ایستاده و بی‌صدا می‌میرد.
درختان بلوط عمری طولانی دارند که گاه به دو هزار سال نیز می‌رسد و گونه‌های بسیاری از آن در ایران بومی رشته‌کوه‌های البرز و زاگرس است به‌طوری‌که چوب این درخت از مرغوب‌ترین چوب‌ها است و زغال آن نیز مرغوب است.
 بلوط، یکی از گونه‌های غالب جنگل‌های زاگرس، نقشی حیاتی در حفظ تعادل این اکوسیستم منحصربه‌فرد ایفا می‌کند به‌طوری‌که قطع بی‌رویه در یک منطقه، می‌تواند تبعات فاجعه‌باری برای محیط‌زیست، از جمله فرسایش خاک، سیلاب، و تخریب زیستگاه‌های حیات‌وحش به دنبال داشته باشد.

درخت بلوط به طور متوسط یک تا ۶ سانت در سال رشد می‌کند درختی که ۱۰ متر ارتفاع دارد، یعنی بیش از ۳۰۰ سال سن دارند و در سال‌های کم‌باران رشد بلوط در کمترین حد خود است.
 متأسفانه طی سال‌های گذشته قاچاق چوب و زغال پدیده‌ای است که درختان استان را تهدید می‌کند و باید گفت هفته‌ای نیست که خبر کشف چوب و زغال قاچاق در رسانه‌ها اطلاع‌رسانی نشود.
 متأسفانه درختان بسیاری در مناطق به‌صورت عمدی سوزانده و خشک می‌شوند تا کم‌کم شاخه و برگ آنان را بریده و به منازل خود منتقل و در قطعات کوچک‌تر سوزانده و تبدیل به زغال می‌کنند.

بلوط‌ها بیشتر برای تولید زغال قطع می‌شود ولی بخشی از این درختان را در پروژه‌های عمرانی از دست می‌دهیم، حفظ درختان ۳۰۰ساله بلوط در اولویت هیچ پروژه عمرانی نیست.

 این اولین‌بار نیست که شاهد قطع گسترده درختان در سطح شهرستان باشت هستیم. طی سال‌های اخیر، عوامل مختلفی از جمله کمبود آب، خشکسالی، و ضعف مدیریت منابع طبیعی، به تشدید این پدیده دامن زده‌اند.

 علاوه بر قطع درختان، شاهد تخریب گسترده مراتع و جنگل‌های زاگرس به دلیل چرای بی‌رویه دام، تجاوز به حریم جنگل‌ها، و آتش‌سوزی‌های عمدی و غیرمترقبه نیز هستیم. این تخلفات، نه‌تنها به نابودی این میراث طبیعی ارزشمند می‌انجامد، بلکه معیشت و سلامت مردم ساکن در این مناطق را نیز به خطر می‌اندازد.

قطع درختان در مقیاس وسیع می‌تواند منجر به جنگل‌زدایی، تغییر شکل منطقه‌ای از جنگل به زمین با پوشش گیاهی اندک شود، گیاهان اکسیژن ایجاد می‌کنند و گازهای گلخانه‌ای را جذب می‌کنند. ازبین‌بردن درختان ممکن است باعث گرم‌شدن کره زمین شود، تغییر دما می‌تواند موجوداتی را که می‌توانند در یک اکوسیستم زنده بمانند تغییر دهد. 

 معرفی متخلفان به مراجع قضایی، اقدامی ضروری برای جلوگیری از تکرار قطع بی‌رویه درختان بلوط است بااین‌حال، این اقدام به‌تنهایی کافی نیست برای حفظ منابع طبیعی، نیازمند عزمی جدی از سوی مسئولان و همچنین همکاری مردم هستیم.

 حفاظت از منابع طبیعی، وظیفه‌ای همگانی است؛ لذا باید فرهنگ کاشت درخت و حفظ و حراست از آن را به همه شناساند به‌طوری‌که همه احساس مسئولیت کنیم و در این صورت است که می‌توانیم به حفظ محیط‌زیست کمک کنیم.

افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت درختان بلوط و تهدیدات آن‌ها می‌تواند به حفاظت از این‌گونه‌ها کمک کند. برنامه‌های آموزشی می‌توانند به ترویج رفتارهای مسئولانه در قبال محیط‌زیست کمک کنند.

انتهای خبر/