به گزارش اين پايگاه خبري تحليلي اله كرم عباسي دانشجوي دكتري ادبيات دانشگاه  نجف آباد اصفهان در گفت و گو با چهارفصل با مقدمه اي از عدم توجه به شاعران آئيني و اشعار زيبنده و پرمحتواي شعرايي همچون حافظ كه آينه تمام نماي فرهنگ اصيل ايراني اسلامي هستند اظهار كرد: خواجه شمس الدين محمد حافظ شيرازي از بزرگ ترين شاعران ايراني است كه پيوسته در زندگي مردم ايران زمين حضور داشته است و ديوان آن را در هر خانه ايراني  كنار قرآن مجيد ميتوان يافت.

وي گفت: شايد پرسيده شود چرا حافظ اينگونه جايگاهي دارد؟ و چرا ديگر كتب شعر مانند كتاب حافظ اين همه ارزش و اهميت  ندارند؟!در پاسخ مي توان راز و رمز اين ارزش و اهميت را اين دانست كه با كمتر جست وجويي حافظ را چيزي غير از قرآن نگفته و ديوان حافظ چيزي جز قرآن نيست و از سوي ديگر آينه تمام نماي فرهنگ اصيل ايراني است.

عباسي در ادامه گفت: آينه تمام نماي فرهنگ قرآني و ايراني بودن حافظ يعني اينكه در اشعارش هر چه كه به عنوان باور، اعتقاد و آرمان ايران مي شناسيم  وجود دارد و اگر ما به قرآن اعتقاد  داريم حافظ هم دقيقاً قران را براي ما بازگو مي كند و از طرفي حافظ حافظه ملت ماست و به زباني ديگر قرآن را براي ما بازگو مي كند.

وي بيان كرد: وقتي حافظ مي گويد "آن ترك وَش كه صوفي ام الخباثش خواند، در اينجا شراب را مادر گناهان مي داند و كلام قرآن و پيامبر را مي گويد  و با زباني ديگر صوفي كه حافظ مي گويد ريا و رياكاري اي ناپسند است و رياكاران را به باد انتقاد مي گيردو ندا سر مي دهد  وآنان را رسوا مي كند و مي گويد:

دوش از مسجد سوي ميخانه آمد پيرما / چيست يارانِ طريقت بعد از اين تدبيرما

ما مريدان روي سوي قبله چون آريم چون / روي سوي خانه خمار دارد پير ما

اين فعال فرهنگي كهگيلويه وبويراحمدي ابراز كرد: حافظ در حقيقت روحيه ايراني را به تصوير مي كشد كه ريا ناپسند و پاكي و خلوص كارسازاست و در يك كلام شعر حافظ صداي سخن عشق است كه جاودانه مي ماند و هر صاحب ذوقي را به وجد مي آورد.

از صداي سخن عشق نديدم خوش تر / يادگاري كه در اين گنبد دوار بماند

وي در ادامه اظهار كرد: در اينجا عشق به خداوند منظور حافظ است و در شعر فارسي پس اززمان رودكي كه شعر به صورت مدون درآمد هيچ شاعري را نداريم كه همچون حافظ باشد و هم با فرهنگ اصيل ايراني خوب ارتباط داشته و هم با قرآن آشنايي داشته باشد و زمان فوت فرزندش فقط به خدا متوسل مي شود نه به دغلبازان و پيرزنان خرقه باز.

سالك حقيقي راه حقيقت  است، هر انديشه باطلي را غلط مي داند و فقط به خدا متوسل مي شود و حافظ در اين مضامين رفتن به سوي كوي ميكده عشق را در باطل دانستن هر انديشه غلط غير از راه رسيدن به خدا مي داند و مي گويد:

به کوی میکده هر سالکی که ره دانست / دری دگر زدن اندیشه تبه دانست

عباسي اظهار كرد: حافظ به زبان ما سخن مي گويد واگر ما ميگوييم الخلق عيال الله و بايد به مردم و خلق خدا كمك كرد و بايد جانب مردم را نگه داشت، حافظ در اين باره مي گويد.

هر آنكه جانب اهل خدا نگه دارد /  خداش در همه حال از بلا نگه دارد

وي در ادامه به برخي مضامين اعتقادي شعر حافظ اشاره كردو گفت: وقتي ما در اعتقاداتمان از توكل به خدا و كريم بودن خدا حرف مي زنيم حافظ اين مورد را در شعرش اينگونه بيان مي كند.  

پير دُردي كش ما گرچه ندارد زر و زور / خوش عطابخش و خطاپوش خدايي دارد

و اينگونه بيانات حافظ رسم دل كندن از دنيا بدون هيچ گونه طمع بيان مي كند و اينگونه القا مي كند هرچند چيزي در اين دنيا ندارد اما خدا را دارد و از تكبر به دور است، با خدا بودن را بر داشتن همه چيز ترجيح مي دهد وهيچ گاه اهل ظاهر گرايي نبودو نيازي به قدرتمندان و صاحب منصبان ندارد.

واعظ شحنه شناس اين عظمت گو مفروش / زانكه منزلگه سلطان دل مسكين است

وي  اظهار داشت: حافظ در رابطه با خود مي گويد اگر مشهور شده  و موقعيت و جا و جلالي پيدا كرده  بواسطه  بندگي خدا بود و توانايي و استعدادي بود كه خود داشت. و مي گويد:

من اگر کامروا گشتم و خوشدل چه عجب /مستحق بودم و این‌ها به زکاتم دادند

وحافظ خود را از بندگان مخلص خدا مي داند و در بيت شعري مي گويد:

به غلامی تو مشهور جهان شد حافظ / حلقه بندگی زلف تو در گوشش باد

در اين اشعار هدف بيان اين است كه  كسي كه خدار ا دارد و از قرآن استمداد ميطلب مستحق است و مواردي كه عرض كردم راز و رمز ماندگاري حافظظ در ادبيات ايران است.

وي اظهار داشت:‌ بررسي حافظ براي همه ما واجب است زيرا حافظ اهل دورغ و دروغ گويي نيست و از حقيقت و سعادت مي گويد، جايگاه حافظ نه تنها در استان بلكه در كشور بسيار كم تر از ديگر كشورها است و حتي دركشورهاي غير مسلمان  افرادي هستند شيفته و مجذوب حافظ و مضامين ايشان اند.

عباسي در پايان به ضعف كهگيلويه وبويراحمد در شناخت حافظ و حتي توجه به حافظ اشاره كرد و گفت: ‌در استان كهگيلويه وبويراحمد هيچ محفل ادبي را نمي بيني كه از حافظ سخن بگويد و مردم ما كم تر از ماديات دور مي شوند كه به سخن عشق حافظ بپردازند و براي اينكه بتوان اندك تحركي در اين باره ايجاد كرد بايد در آموزش و پرورش، مدارس و دانگشاهها كرسي هايي براي شناخت و مطرح كردن متون واشعار شعرايي مثل حافظ، سعدي و... داشته باشيم.

انتهاي پيام/م.ن