به گزارش پایگاه خبری تحلیلی چهارفصل، ماه رمضان و روزه در این ماه امر واجب مشترک میان مسلمانان است که از جایگاه و ارزش خاصی در بین آنها برخوردار است.

هر ساله مسلمانان جهان با شور و اشتیاق خاصی به استقبال این ماه با شکوه رفته و با اجرای برنامه‌ها و آیین‌های خاص این ماه را گرامی داشته و نهایت تلاش خود را می‌کنند که ضمن استفاده از برکات معنوی رمضان این ماه را باشکوهی خاص به اتمام برسانند.

بیش از یک میلیارد مسلمان در سراسر دنیا هر ساله از چند روز پیش از آغاز رمضان با توجه به فرهنگ، ملیت، قومیت و موقعیت جغرافیایی خاص خود به استقبال این ماه رفته و آن را جشن می‌گیرند.

 هر چند با توجه به اختلاف ساعت و رویت هلال ماه، آغاز ماه رمضان در کشورهای اسلامی در روزهای مختلفی آغاز می‌شود ولی رسوم و سنت‌ها در اغلب کشورها تقریبا یکسان است.

فرا رسیدن ماه رمضان در ایران از دیرباز با آیین و رسم‌های جالبی همراه بوده و در حال حاضر نیز در مناطق و شهرهای مختلف هنوز برخی رسوم و آیین کهن گذشته اجرا می‌شود.

مثلا به رسم نقاره‌زنی در ایران می‌توان اشاره شده کرد که برای رویت هلال ماه در ایران به پیش از اسلام بر می‌گردد.

ایرانی‌ها ابتدای هر ماه نقاره می‌زدند تا رسیدن ماه تازه را خبر دهند و در شاهنامه فردوسی 18 بار به نقاره‌زنی اشاره شده است.

طبق اسناد گذشته ایرانیان در روزهای آخر ماه شعبان نزدیک شدن رمضان را نوید می‌دادند و آن ایام را با جشن و شادی سپری می‌کردند که مدت زمان این جشن‌ها حدود هفت تا 10 روز بود.

در حال حاضر نیز نزدیک شدن به ایام رمضان با حس و حالی خاص همراه بوده و مردم در جای‌جای ایران با رسوم و فرهنگ‌های خاص خود به استقبال این ماه می‌روند.

استان کهگیلویه و بویراحمد با هشت شهرستان، 17 شهر، 19 بخش، 45 دهستان و یک هزار و 674 آبادی دارای سکنه و جمعیتی بالغ بر 700 هزار نفر تماما شیعه در جنوب غربی کشور واقع شده است.

آیین‌های خاص و باشکوهی در همه ایام سال به خصوص رمضان در این استان برگزار می‌شود که این نشان‌دهنده اهمیت این ماه در باور، فرهنگ و اعتقاد مردم سرزمین چهارفصل است.

تقریبا از 15 شعبان به بعد حال و هوای مردم عوض شده و خود را برای ماه رمضان و روزه گرفتن آماده می‌کنند ضمن اینکه بیشتر آنها ماه رجب و شعبان را نیز روزه هستند.

زن‌ها و دختران از دو هفته قبل از رمضان همانند عید نوروز شروع به خانه تکانی و شست‌وشوی خانه و وسایل منزل می‌کنند و معتقدند برای روزه گرفتن و شرکت در مهمانی خدا نه تنها تن انسان بلکه خانه و وسایل نیز باید پاک شوند.

همچنین مردم با حضور در مساجد اقدام به غبارروبی و تمیز کردن این مکان مقدس کرده و در جاهایی که نیاز باشد فرش‌ها و وسایل مسجد را می‌شویند.

سر بریدن گوسفند و خریدن سبزی خورشت، ساطوری و بسته بندی کردن آن از دیگر کارهایی است که مردم انجام می‌دهند تا در روزهای رمضان که روزه هستند دیگر نیازی به انجام این کار نباشد و کمتر خسته شوند.

گلی رحیمی بانوی 80 ساله عشایری در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در خصوص آیین‌های رمضان در گذشته، گفت: در آن زمان نه تلویزیونی بود و نه رادیو و نه ساعت داشتیم بلکه با بانگ خروس و دیدن ستاره‌ها متوجه فرا رسیدن وقت سحر یا افطار می‌شدیم.

وی ادامه داد: برای ادای نماز ظهر نیز با فرو کردن چوبی در زمین وقت نماز را تشخیص می‌دادیم (وقتی چوب سایه نداشت ظهر بود).

محمد طاهری فرزند این بانو ادامه می‌دهد: یادم هست بچه که بودیم پدرم وقت سحر ما را می‌فرستاد تا همسایه‌ها را برای سحری خوردن و دعا و نیایش بیدار کنیم.

وی می‌گوید: در آن زمان نه تلفن بود و نه مسجدی بود که مردم بتوانند دیگران را اطلاع دهند بلکه هر کس زودتر بیدار می‌شد دیگر همسایه را نیز بیدار می‌کرد.

طاهری می‌گوید: اگر چراغ خانه‌ای روشن نمی‌شد و نوری در آن نبود مردم فکر می‌کردند آنها روزه نمی‌گیرند و گاها آن خانواده را «روزه خوار» می‌خواندند.

وی ادامه داد: در قدیم مردم با کمک بانگ خروس و حرکت ستاره‌هایی خاص که آنها را «هفت برارون» می‌خواندند (دب اکبر) وقت رسیدن سحر را تشخیص می‌دادند.

سید غفار موسوی یکی دیگر از عشایر کهگیلویه و بویراحمد، گفت: وقت افطار زمان «جا گرفتن مرغ و جوجه‌ها» بود و وقتی آنها به لانه می‌رفتند و آرام می‌شدند می‌گفتند وقت افطار شده و هر کس به اصطلاح روزه خود را می‌شکست.

وی افزود: امروزه نیز مانند قدیم زنان در وقت افطار مشغول آماده کردن سفره افطار می‌شوند و آب گرم، چای، نان خرما، آش و آبگوشت یا خورشتی آماده کرده و سر سفره می‌آورند.

کارشناس فرهنگی کانون‌های فرهنگی مساجد عشایری کهگیلویه و بویراحمد یادآور شد: دوا (آش ماست)،شله ماشکی (برنج و ماش)، آش کارده، کله جوش و تلی ناردونه (انار دانه) از جمله غذاهای مخصوص افطار در زمان‌های گذشته بوده که امروزه نیز در رمضان از این نوع غذاها پخت می‌کنند.

وی تصریح کرد: به یاد هم بودن و هوای همدیگر را داشتن از جمله رسومی است که هنوز در استان به خوبی دیده می‌شود و هر کس غذایی خاص درست می‌کند برای همسایه خود می‌برد که در اصطلاح محلی به آن «کاسه بهره» می‌گویند ضمن اینکه آن همسایه نیز ظرف او را نگه داشته و چیزی در آن می‌گذارد برایش می‌آورد تا ظرفش خالی برنگردد.

موسوی می‌گوید: البته در برخی سال‌ها ماه رمضان وسط فصل تابستان فرا می‌رسید که روزه گرفتن برای مردم به خصوص عشایر و روستاییان که کار کشاورزی و دامداری داشتند بسیار سخت می‌شد.

وی تصریح کرد: در آن زمان‌ها نه کولری بود نه وسیله خنک کننده‌ای و مردم برای طاقت آوردن در آن گرما یا مشکی از آب به شکم می‌بستند یا با رفتن در آب رودخانه‌ها کمی بدن خود را خنک می‌کردند تا بتوانند عطش و تشنگی را تا زمان افطار تحمل کنند.

این کارشناس فرهنگی یادآور شد: رفع کدورت‌ها با وساطت ریش سفیدان و بزرگان قبیله، آشتی دادن افراد با هم، دیدار با اهل قبور و غبارروبی مزار آنها، پختن نان کنجدی و شیرین و در مواردی حنا بستن زنان و دختران (جهت اعلام شادی از رسیدن ماه رمضان) از دیگر رسم‌ها و آیین‌هایی است که در استقبال از ماه رمضان انجام می‌شود.

وی در خصوص پایان ماه رمضان نیز گفت: مردم سعی می‌کنند تا در شب آخر ماه رمضان در خانه‌های خود باشند تا فطره آنها به گردن کسی نیفتد و پس از محاسبه آن سرپرست هر خانه فطره جدا کرده و به محل مربوطه تحویل می‌دهد.

موسوی گفت: برگزاری نماز عید فطر و حضور تمامی مردم (چه شهری و چه روستایی) در هر منطقه نیز از کارهای پایانی این ماه عزیز است.

وی ادامه داد: در شب عید فطر مردم غذایی پخته و آماده می‌کنند و روز عید فطر بعد از شرکت در نماز به اتفاق همدیگر چند خانواده با هم جمع شده و نهار خود را در مکان‌های تفریحی و گردشگری استان میل می‌کنند و روز عید فطر را جشن می‌گیرند.

================

گزارش از: پریسیما هاشمی

================

منبع:فارس

انتهای پیام/